Dziś mija 79 lat od wybuchu Powstania Warszawskiego, największej operacji wojskowej przeprowadzonej w ramach akcji „Burza”.
Akcja, która rozpoczęła się na początku 1944 r., miała na celu odzyskanie kraju z rąk niemieckiego okupanta, przed wkroczeniem do niego wojsk sowieckich. Zamysł polityczny tego manewru miał doprowadzić do lepszej pozycji negocjacyjnej strony polskiej, w przyszłych rozmowach na temat kształtu państwa polskiego i jego powojennego funkcjonowania. Wszystko wskazywało na to, że Polska znajdzie się w strefie wpływów sowieckich, więc odpowiednie przygotowanie przestrzeni negocjacyjnej miało ogromne znaczenie strategiczno-polityczne. Powstanie w stolicy było kulminacją operacji „Burza”, największym wystąpieniem zbrojnym na terenie całego kraju. Nie można jednak pominąć pozostałych działań wojskowych, podjętych na innych obszarach państwa. Wycofujący się Niemcy byli atakowani na całej linii frontu. Niszczono linie komunikacyjne i zaopatrzeniowe, przejmowano sprzęt wojskowy a na wycofujące się mniejsze oddziały okupantów z zaskoczenia napadali partyzanci. Planowano również wywołać powstania antyniemieckie w większych miastach. Często w wyniku walk przechodziły one z rąk do rąk. Niemcy, mimo trudnej sytuacji nie planowali się poddawać. Walki o Warszawę trwały dwa miesiące i mimo bohaterskiej postawy polskich żołnierzy, nie odnieśli oni zakładanego sukcesu. Niemcy w wyniku niepohamowanego i niczym nieusprawiedliwionego okrucieństwa doszczętnie zniszczyli miasto. Mimo różnych ocen, które formułowane są dzisiaj wobec Powstania Warszawskiego i całej akcji „Burza”, trzeba zauważyć, że pamięć o nim jako symbolu była silna, przetrwała i do dziś żyje w naszej świadomości. Nawet jeśli krytyka dotyczy zamysłów politycznych całego przedsięwzięcia, to walkę polskiego żołnierza należy ze wszech miar docenić. Pamięć o powstaniu była silnym symbolem polskiej wolności, wokół którego gromadzili się ci, którzy przeciwstawiali się opresyjności władz PRL. W okresie ludowego państwa walczono z historyczną świadomością Polaków i starano się narzucać własny, wykoślawiony przekaz dziejowy. Dopiero po transformacji ustrojowej można było bez przeszkód uczcić najważniejsze wydarzenia z historii Polski, a tym samym i pamięć Powstania Warszawskiego oraz tysięcy ofiar tych, którzy złożyli swoje życie na ołtarzu ojczyzny.
Ulotka informacyjna kolportowana w pierwszą rocznicę Powstania Warszawskiego, Zrzeszenie “Wolność i Niezawisłość” Okręg Lubelski, Druki Ulotne, sygn. 350
Wspomnienia o Powstaniu Warszawskim Teresy Rostworowskiej, Spuścizna Rostworowskich, sygn. 18
Znaczki pocztowe wyemitowane w 1988 r. z okazji 44. rocznicy Powstania Warszawskiego, Spuścizna Mikołaja Spóza, sygn. 119
Uroczystości patriotyczno-religijne w 46. rocznicę Powstania Warszawskiego, 31 VII 1990, Spuścizna Mikołaja Spóza, sygn. 55, 64
