„Obywatele! Nadeszła długo oczekiwana chwila. Wojna skończona” – już od 5 listopada wystawę pod takim właśnie tytułem będzie można oglądać w Archiwum Państwowym w Lublinie.
Moment prezentacji wybranych dokumentów, które przechowuje w swoim zasobie Archiwum, dotyczących doniosłych i przełomowych wydarzeń jest nieprzypadkowy, bowiem w bieżącym roku mija dokładnie 70 lat do momentu zakończenia najstraszliwszego konfliktu zbrojnego, jakiego kiedykolwiek doświadczyła ludzkość.
Zadaniem zaprezentowanych na wystawie dokumentów, afiszy, plakatów, planów i fotografii jest ujęcie i przekazanie, w możliwie najpełniejszej formie, codziennej rzeczywistości Lubelszczyzny i jej mieszkańców w schyłkowym okresie II wojny światowej i wczesnych latach powojennych. Dokumenty w pierwszym rzędzie rzucają światło na końcowe miesiące okupacji niemieckiej na Lubelszczyźnie, w czasie których wytrwała praca cywilnych i wojskowych członków podziemia zaowocowała czynnym udziałem w walce przeciwko niemieckiemu okupantowi w momencie nadejścia frontu wschodniego. Mocno zaakcentowany został sam moment usunięcia Niemców z terenów Lubelszczyzny, jak również i wkład jej mieszkańców w ostateczne pokonanie III Rzeszy. Nie zabrakło również świadectw walki o władzę, jaka rozegrała się po usunięciu Niemców pomiędzy podziemiem niepodległościowym, a władzami komunistycznymi wspieranymi przez ZSRR. Osobnym zagadnieniem, zaprezentowanym na wystawie jest polityka historyczna (akcja odznaczeniowa, obchody świąt narodowych i państwowych) podziemia niepodległościowego, które w obliczu przewagi strony przeciwnej próbowało chociaż w sposób symboliczny dać świadectwo prawdzie, a analogicznymi działaniami władz komunistycznych tworzących nierzadko z wyraźną pomocą środków propagandowych podstawy nowego ustroju państwowego i społecznego. Dokumenty obrazują także najważniejsze zagadnienia, które stanęły przed władzami i społeczeństwem po zakończeniu wojny, tj. przeprowadzenie reformy rolnej, repatriacja Polaków znajdujących się poza granicami Polski powojennej, wysiedlenie ludności ukraińskiej, szacowanie i usuwanie wojennych zniszczeń, zbieranie danych o zbrodniczej działalności okupanta i osądzenie jej sprawców.
Archiwum Państwowe w Lublinie
Jezuicka 13
Wstęp wolny
Organizatorami wystawy są: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych i Archiwum Państwowe w Lublinie.
Patronat medialny: TVP Lublin, Kurier Lubelski, Radio Lublin, Radio Centrum.
wojnaskonczona_plakat_net