Oprócz kolegialnych ciał o charakterze ogólnopaństwowym ustawy Sejmu Wielkiego tworzyły terenowe komisje cywilno-wojskowe w województwach i ziemiach. Powołanie owych komisji było jedną z najważniejszych decyzji sejmu. W ich skład miało wchodzić 16 przedstawicieli szlachty wybieranych na sejmikach co dwa lata, trzech duchownych świeckich oraz jeden komisarz wojskowy. Kadencje miały być ustalone w taki sposób, by na miejscu stale rezydowało czterech członków, a komisja mogła pracować codziennie od 8 do 13.
W województwie lubelskim na czele komisji stanął wojewoda lubelski Kajetan Hryniewicki, podkomorzy Tomasz Dłuski i sędzia Kajetan Koźmian. Do jej najważniejszych zadań należała administracja wojskowa, czyli zapewnianie kwaterunku żołnierzom, ich rekrutacja, zwalczanie dezercji, sprawy sądowe oraz zarządzanie magazynami wojskowymi. Oprócz tego komisje miały zajmować się sprawami cywilno-ekonomicznymi w postaci prowadzenia metryk ślubów, chrztów i pogrzebów, utrzymywaniem odpowiedniego stanu infrastruktury drogowej i gospodarki wodnej, dbaniem o bezpieczeństwo publiczne i przeciwpożarowe, poborem podatków, ochroną towarów kupieckich oraz nadzorowaniem procesu edukacyjnego. Jedną z najistotniejszych zmian wprowadzonych przez komisje było wprowadzenie paszportów, czyli dokumentów, które umożliwiały przemieszczanie się po terytorium kraju. Były to jedne z pierwszych dokumentów poświadczających tożsamość, a ich wprowadzenie miało związek z poprawą bezpieczeństwa publicznego oraz wyeliminowaniem zjawiska szpiegostwa. Komisje te pod wieloma względami przypominały działające do niedawna komisje dobrego porządku.
Wszystkie gruntowne reformy znalazły się w Ustawie Rządowej, uchwalonej 3 V 1791 r. w nerwowej atmosferze. Wielu przeciwników uchwalenia nowej konstytucji dało upust swojej niechęci, czego przykładem jest poseł kaliski Jan Suchorzewski, który zagroził zabiciem własnego syna w momencie jej uchwalenia. O bezpieczeństwo w momencie uchwalenia ustawy zasadniczej dbała gwardia królewska, dowodzona przez Józefa Poniatowskiego. Uchwalona konstytucja stała się symbolem państwowego odrodzenia po latach kryzysu oraz najistotniejszym elementem dorobku Sejmu Czteroletniego. Od 1792 r. sejm działał z limity w związku z rozpoczęciem wojny polsko-rosyjskiej. Był to w zasadzie koniec jego obrad, gdyż przegrana zwolenników reform w wojnie z Rosją doprowadziła do unicestwienia dorobku Sejmu Czteroletniego i odrzucenia majowej konstytucji, a tym samym gruntownej zmiany polskiego sytemu państwowego.
 |
Uchwała sejmiku lubelskiego wskazująca komisarzy do komisji cywilno-wojskowych, Lublin 8 I 1789 r. (Księgi grodzkie lubelskie (relacje), sygn. 510) |
  |
Uniwersał Komisji Cywilno-Wojskowej Województwa Lubelskiego w sprawie ustanowienia komisji w województwach i ziemiach, Lublin 27 II 1790 r. (Komisje Cywilno-Wojskowe Województwa Lubelskiego, sygn. 1) |
 |
Uniwersał Komisji Cywilno-Wojskowej Ziemi Chełmskiej i Powiatu Krasnostawskiego w sprawie wprowadzenia paszportów na terenie kraju, Chełm 13 IV 1790 r. (Komisje Cywilno-Wojskowe Ziemi Chełmskiej i Powiatu Krasnostawskiego, sygn. 2) |
 |
Paszport Tomasza Dziewulskiego, Warszawa 12 VIII 1792 r. (Księgi grodzkie lubelskie (relacje), sygn. 529) |