Kazimierz Tumidajski. Komendant AK Okręgu Lublin

Komendantem Okręgu Lubelskiego AK na czas przeprowadzania akcji „Burza” na Lubelszczyźnie był Kazimierz Tumidajski, ps. „Marcin”. Jego piękna karta wojskowa i życiorys dobitnie świadczyły o tym, że był to odpowiedni człowiek na właściwym miejscu. Przyszły komendant AK przyszedł na świat 28 lutego 1897 r. w Radłowie, w powiecie tarnowskim jako syn Karola i Magdaleny z domu Jawień. Jego rodzina posiadała głębokie przekonania patriotyczne i niepodległościowe. Po ukończeniu gimnazjum w Tarnowie wstąpił do Legionów, w strukturach których walczył na Węgrzech i w Galicji Wschodniej. Po kryzysie przysięgowym w 1917 r. siłą wcielono go do armii austriackiej, z której zdezerterował. Następnie walczył w ramach lotnego oddziału POW, pod dowództwem Leopolda Lisa-Kuli. Po odrodzeniu Polski w 1918 r. walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w ramach 3. Armii WP oraz grupy operacyjnej Edwarda Śmigłego-Rydza. Za swoje dokonania nadano mu najwyższe odznaczenie wojskowe – order Virtuti Militari. W okresie międzywojnia skończył kurs oficerski w Rembertowie, a następnie pełnił służbę w kilku jednostkach, w tym m.in. w: 6. Pułku Piechoty Legionów w Wilnie, 36. Pułku Piechoty Legii Akademickiej w Warszawie i 2. Pułku Strzelców Podhalańskich w Olechowcach. Po wybuchu II wojny światowej walczył w okolicach Bochni, Brzeska, Nowego Wiśnicza i Tarnowa. Uczestniczył również w największej bitwie w Małopolsce z Niemcami niedaleko swoich rodzinnych stron w Radłowie i rejonie mostu w Biskupicach Radłowskich. Mimo klęski kampanii wrześniowej walczył jeszcze kilka tygodni po kapitulacji. Planował dostać się do wojska polskiego we Francji, ale ostatecznie zdecydował się pozostać w Polsce i działać w ramach struktur armii podziemnej. Jako jeden z dowódców i zastępca szefa sztabu Komendy Okręgu Kraków Związku Walki Zbrojnej kierował akcjami zaczepnymi w Małopolsce. Wiosną w 1941 r., zagrożony aresztowaniem przez gestapo, wyjechał do Warszawy, skąd skierowano go do Lublina, gdzie objął dowództwo nad tutejszymi strukturami ZWZ-AK. 1 stycznia 1943 r. został komendantem Okręgu Lubelskiego AK. To on był odpowiedzialny za realizację operacji „Burza” na terytorium Lubelszczyzny. W tym czasie awansowano go również do stopnia generała. Po wkroczeniu wojsk sowieckich został zatrzymany i uwięziony. W ramach protestu przeciwko okrutnemu traktowaniu wraz z innymi przetrzymywanymi żołnierzami rozpoczął głodówkę. Rosjanie zdecydowali się karmić go przymusowo. Najprawdopodobniej w wyniku niewłaściwie przeprowadzonego zabiegu w 1947 r. Tumidajski zmarł. Pochowano go w anonimowej mogile na cmentarzu przy skopińskim szpitalu. W 1991 r. córka Kazimierza Tumidajskiego sprowadziła szczątki swojego ojca do Lublina i spoczął on na cmentarzu przy ul. Lipowej.