Struktura organizacyjna Komendy Okręgu oraz mniejszych jednostek terenowych

W ramach Komendy Okręgu, inspektoratów, obwodów i rejonów istniał sztab wojskowy. W przypadku komendy okręgu w jego skład wchodzili: komendant okręgu, zastępca i szef sztabu, zastępca do spraw cywilnych, lekarz oraz wyspecjalizowani oficerowi do spraw organizacyjnych, łączności, komunikacji, zadań specjalnych itp. W miarę upływu lat w komendzie okręgu pojawiły się wyspecjalizowane oddziały, których szefowie automatycznie zaliczali się do sztabu wojskowego. Były to oddziały: I – organizacyjny, II – wywiadu i kontrwywiadu, III – operacyjny i wyszkolenia, IV – kwatermistrzowski i V – łączności operacyjnej. Dodatkowo w skład sztabu wchodzili: szef Biura Informacji i Propagandy, Kedywu, Wojskowego Sądu Specjalnego i prokuratury. Rozdzielono również funkcję szefa sztabu od jego zastępcy. W przypadku inspektoratów czy komend obwodowych sztaby były znacznie mniej rozbudowane. W inspektoratach do sztabu zaliczali się: inspektor rejonowy, jego zastępca, kwatermistrz, lekarz oraz wyspecjalizowani oficerowie: wywiadu, płatnik, łączności, taktyczny, zrzutów, lotnictwa. W obwodach sztab tworzyli: komendant obwodu, zastępca lub zastępcy, kwatermistrz, kapelan, komendanci powiatu i miast, adiutanci oraz – w przypadku większych obwodów – również oficerowie wyspecjalizowani: wywiadu, kontrwywiadu, płatnik, łączności, wyszkolenia, żywnościowy, łącznikowy, broni, saper itp. Oprócz nich pojawiały się również referentki Wojskowej Służby Kobiet.

Struktura sztabu Komendy Okręgu Lublin (rys. B. Staręgowski, źródło: I. Caban, Z. Mańkowski, Związek Walki Zbrojnej i Armia Krajowa w Okręgu Lubelskim 1939–1944. Część pierwsza: Zarys monograficzny, Lublin 1971, s. 33)

Raport nr 18 z Obwodu nr 1 dotyczący zorganizowania sztabu oraz przeprowadzonych akcji w terenie, 12 V 1944 r. (Zbiór plakatów, druków ulotnych i afiszów, Spis roboczy nr 5, sygn. 433)

Rozkaz nr 201 o zorganizowaniu żandarmerii polowej, 1944 r. (Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa Okręg Lublin, Materiały przekazane przez Zofię Leszczyńską, sygn. 486)

Rozkaz nr 209 o ustaleniu służby oficerów służb obwodu, 26 VI 1944 r. (Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa Okręg Lublin, Materiały przekazane przez Zofię Leszczyńską, sygn. 486)

Rozkaz nr 40 o organizacji żandarmerii polowej w obwodzie 633, 13 VII 1944 r. (Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa Okręg Lublin, Materiały przekazane przez Zofię Leszczyńską, sygn. 486)

--> Skip to content