Katalog publikacji

Bartosz Staręgowski, Na bojowym szlaku z powstańcami styczniowymi… Interaktywny zeszyt edukacyjny, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2024, ss. 34, ISBN 978-83-963974-6-1, cena: –

PDF DO POBRANIA

„Na bojowym szlaku z powstańcami styczniowymi…” to publikacja powstała w związku z 160. rocznicą wybuchu powstania styczniowego. W książeczce będącej jednocześnie zeszytem ćwiczeń, zawarto historię przyjaciół, którzy zostali wciągnięci w wir wydarzeń lat 1863-1864. Historia ich udziału w powstaniu styczniowym jest przeplatana z kilkoma zadaniami do wykonania, wśród których znajdują się kolorowanki, krzyżówka, puzzle czy gra planszowa. Zeszyt powstał z inspiracji Dyrektora APL – Krzysztofa Kołodziejczyka. Autorem treści oraz poszczególnych zadań jest dr Bartosz Staręgowski. Za szatę graficzną oraz skład publikacji odpowiedzialny jest Marek Krzykała.

„Lekarstwa różne doświadczone…” Poradnik medyczny wraz z przepisami na medykamenty z XVIII i XIX w., oprac. Bartosz Staręgowski, s. 160, Lublin 2023, ISBN 978-83-963974-5-4,
cena: 88 zł

Historia medycyny od zawsze wzbudza wiele zainteresowania. W dawnych czasach skuteczność medycyny oficjalnej była na bardzo różnym poziomie a na lekarza z prawdziwego zdarzenia stać było tylko najzamożniejszych a mniej zamożni korzystali z tzw. medycyny ludowej, toteż baby wiejskie i znachorzy odgrywali rolę lokalnych uzdrowicieli. Często korzystali oni z wiedzy, która przechodziła z pokolenia na pokolenie. W momencie upowszechnienia się druku w sukurs ludziom mniej zamożnym przyszli autorzy, którzy publikowali swoje porady w poradnikach medycznych. Zawarte wskazówki, pomagały leczyć co prostsze schorzenia przy wykorzystaniu ogólnodostępnych składników. Prezentowana edycja źródłowa jest właśnie takim poradnikiem, ręcznie spisanych recept i porad dwóch autorów Anny Brezy i Antoniego Mikoszewskiego. Ta kompilacja „domowej” wiedzy medycznej jest niewątpliwie skierowana do nieprofesjonalnego odbiorcy, tak by mógł on sobie poradzić przy leczeniu prostych schorzeń we własnym zakresie. Przepisy na enemy, uzdrawiające kamienie i plastry opatrunkowe czy też porady jak radzić sobie z gorączkami, podagrą czy nadciśnieniem to tylko skromny zarys zawartych wskazówek.

Zapisy sesji sądowych w Hrubieszowie z lat 1429-1470, oprac. G. Jawor, M. Kołacz-Chmiel, A. Sochacka, przy współpracy W. Bukowskiego, Instytut Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Archiwum Państwowe w Lublinie, Warszawa 2023, ss. 304, (,,Fontes Lublinenses”, t. XI), ISBN 978-83-286-0223-6, cena: – (książka dostępna w księgarniach i na stronie internetowej wydawnictwa DiG)

XI tom serii ,,Fontes Lublinenses” wydawanej przez Archiwum Państwowe w Lublinie, powstał przy współpracy Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i Archiwum Państwowego w Lublinie. Publikacja jest edycją źródłową dokumentacji z lat 1429-1470 powstałej w wyniku działalności sądu szlacheckiego w Hrubieszowie. Edycja została przygotowana przez historyków z Instytutu Historii UMCS – Grzegorza Jawora, Małgorzatę Kołacz-Chmiel i Annę Sochacką przy współudziale dr. Waldemara Bukowskiego z Instytutu Historii PAN w Krakowie. 

We Wstępie do edycji wydawcy omówili zagadnienia dotyczące przynależności terytorialnej Hrubieszowa, który, jak się przypuszcza, już w latach 20-tych XV w. stał się centrum jednostki administracyjnej i miejscem odbywania sądu. Wydawcy omawiają także kwestie prawne związane z funkcjonowaniem sądownictwa szlacheckiego, starając się w tym kontekście wyjaśnić genezę, właściwości i kompetencje sądu hrubieszowskiego, które nie są jeszcze do końca jasne. Z uwagi na stosunkowo krótki czas działania sądu w Hrubieszowie pozostała po nim dokumentacja nie jest zbyt bogata. Prawie w całości mieści się w jednej księdze liczącej 80 kart oraz kilku pojedynczych składkach i kartach włączonych do innych ksiąg chełmskiego sądu ziemskiego.

Pomimo stosunkowo skromnego ilościowo materiału, wydane drukiem zapiski sądowe mają jednak duże znaczenie poznawcze. Opublikowany materiał jest podstawowym źródłem do poznania dawnego ustroju sądowego, w tym organizacji i działalności sądu hrubieszowskiego.  Jednak dostarcza on także ważnych informacji o ludziach z tamtej epoki  i ich różnych sprawach uwikłanych często w bardziej złożone relacje społeczne i stosunki własnościowe na terenie pogranicza polsko-ruskiego.  Niewątpliwie z edycji będą korzystać historycy różnych specjalności, genealodzy i miłośnicy dziejów regionalnych. W celu ułatwienia szerszego odbioru wydawcy poszczególne zapisy sądowe, spisane w języku łacińskim, opatrzyli obszernymi streszczeniami polskimi.

Studia Archiwalne, t. X
Lublin 2023, ss. 231, ISSN 1734-7513, cena: 75 zł

Jubileuszowy tom dziesiąty rozpoczyna artykuł Piotra Dymmela dotyczący nowo odkrytej pieczęci burmistrza Lublina z XVI wieku. W dalszej części działu Rozprawy i studia znajdziemy teksty pracowników APL – Ewy Bednarczyk (Archiwalia Towarzystwa Prawniczego w Lublinie (1915 –1939) jako źródło do badań nad odzyskaniem niepodległości Polski i budowaniem postaw patriotycznych w II RP) oraz Żanety Wasyjczuk (Echa rzezi ludności polskiej na Wołyniu w świetle archiwaliów chełmskiego Oddziału Archiwum Państwowego w Lublinie). Dział ten wieńczą rozprawy Tomasza Czarnoty (Dwie fazy zmierzchu… Ostatni kierujący Archiwum Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Lublinie) oraz Pawła i Katarzyny Madejskich (Archiwalia w muzeum – przykład Muzeum Regionalnego w Zwoleniu). W dziale materiałów i źródeł znajdziemy trzy edycje z okresu staropolskiego oraz jedną z historii najnowszej. Bartosz Staręgowski przygotował edycję źródłową poświęconą protestacji, jaką rotmistrz arkebuzerów wielkopolskich Krzysztof Unrug złożył na mieszczan lubelskich w 1648 r., w sferze wojskowej pozostaje również edycja Leszka Andrzeja Wierzbickiego zawierająca trzy uniwersały wzywające na pospolite ruszenie szlachtę chełmską wydane przez kasztelana chełmskiego Mikołaja Firleja Broniewskiego. Tekst Henryka Gmiterka poświęcony początkom rodu Łosiów w Narolu zawiera aneks źródłowy, którym jest kontrakt w sprawie nabycia przez Michała Łosia w 1753 r. miasteczka Narola z okolicznymi wsiami. Dział zamyka edycja „Dziennika” Władysława Cholewy z lata 1944 r. autorstwa Waldemara Grabowskiego. Oprócz tego recenzja książki Anny Żeglińskiej autorstwa Anny Laszuk oraz nota recenzyjna wspomnień Doby Nechy Cukierman napisana przez Mirosława Urbaniaka. W dziale sprawozdań znalazły się trzy poświęcone wydarzeniom, w których brali udział archiwiści APL oraz na zakończenie wspomnienie pośmiertne Tomasza Rodziewicza, zmarłego w listopadzie 2023 r. wieloletniego pracownika lubelskiego archiwum.

Dziedzictwo archiwalne Lublina i Lubelszczyzny. Ludzie, instytucje, dokumentacja, red. P. Dymmel, R. Jop, Lublin 2022, ss. 304,
ISBN 978-83-963974-4-7,
cena: 85 zł.

Owocem dwudniowej konferencji pt. „Dziedzictwo archiwalne Lublina i  Lubelszczyzny. Ludzie, instytucje, dokumentacja” odbywającej się w dniach 2-3 grudnia 2021 r. było powstanie publikacji pokonferencyjnej o tym samym tytule. Tematyka obrad skupiała się wokół trzech zagadnień tematycznych: historycznych i współczesnych instytucji Lublina i Lubelszczyzny oraz ich spuścizny aktowej, rodzajów materiałów archiwalnych przechowywanych w lubelskich, ukraińskich i litewskich archiwach oraz bibliotekach, a także działalności archiwistów i spuścizn po ludziach związanych z archiwami. W publikacji znalazło się 13 artykułów, będących rozbudowaną wersją wygłoszonych referatów. Cykl artykułów otwierają rozważania prof. Waldemara Chorążyczewskiego na temat pojęcia dziedzictwa archiwalnego, po czym w dalszej części publikacji możemy zapoznać się z tekstami autorstwa Ryszarda Szczygła, Roberta Kozyrskiego, Jurija Stecyka, Anny Krochmal, Agnieszki Konstankiewicz, Rafała Drabika, Zofii Jakóbczak, Magdaleny Piwowarskiej, Bartosza Staręgowskiego, ks. Jarosława Marczewskiego, Tomasza Nowickiego oraz Artura Hamryszczaka.

Studia Archiwalne, t. IX,
Lublin 2022, ss. 262, ISSN 1734-7513, cena: 75 zł.

SPIS TREŚCI

W najnowszym tomie znalazły się m. in. artykuły poświęcone dyplomatyce wielkopolskiej (Marcin Pytel), ewangelickim aktom metrykalnym (Renata Lesiakowska), archiwistom KUL z okresu międzywojennego (Grzegorz Misiura) oraz zagadnienia z dziedziny RODO w działalności archiwalnej (Michał Zawada). Szczególną uwagę zwracamy na artykuł zmarłego we wrześniu 2022 r. Józefa Kusa, prezentujący funkcjonowanie niemieckiego, wojskowego cmentarza przy ul. Lipowej w Lublinie. W artykule omówione zostały dodatkowo, nieznane dotąd zagadnienia procedury uroczystości pochówków żołnierzy niemieckich, którzy zginęli podczas działań zbrojnych. Tom uzupełniają edycje źródłowe, recenzje najnowszych publikacji, sprawozdanie z uroczystości 70-lecia chełmskiego Oddziału APL oraz wspomnienie pośmiertne Józefa Kusa, wieloletniego pracownika naszego archiwum.

Elżbieta Wierzbicka, Łosiowie. Dzieje rodu i spuścizn aktowych. Inwentarz analityczny Archiwum Łosiów 1566-1947,
Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2021, ss. 729,
ISBN 978-83-963974-2-3, cena 100 zł.

SPIS TREŚCI

Inwentarz, to obszerna publikacja (792 s.) poświęcona rodowi Łosiów herbu Dąbrowa oraz ich archiwaliom przechowywanym w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. Dotyczy spuścizn pozostałych po Wincentym Łosiu, literacie i twórcy kolekcji archiwaliów oraz materiałów pochodzących z archiwów Witolda i Marii z Tarnowskich Łosiów oraz Stanisława i Marty z Budnych Łosiów. Ród miał swoje dobra na Lubelszczyźnie, należały do nich Piotrowice, Niemce i Adamów. Z archiwów dwóch pierwszych siedzib ziemiańskich pochodzą archiwalia przekazywane do Archiwum Państwowego w Lublinie od lat 40. XX w., składając się na zespół 35/80 Archiwum Łosiów 1566-1974.

W publikacji autorka omówiła dzieje rodu Łosiów i ich archiwaliów oraz dokonała charakterystyki archiwalnej materiałów znajdujących się w zespole. Jednak najważniejszą i najobszerniejszą częścią inwentarza są opisy 2090 jednostek archiwalnych Archiwum Łosiów, stanowiących spuściznę pozostałą po wyżej wymienionych członkach rodu.

Zapraszamy do lektury.

Edyta Targońska, Spuścizna Romana Ślaskiego (1886-1963) ekonomisty, działacza społeczno-politycznego i prezydenta miasta Lublina,
Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2021, ss. 95,
ISBN 978-83963974-1-6, cena: 33 zł

Postać Romana Ślaskiego (1886-1963) należy do panteonu osób szczególnie zasłużonych dla Miasta Lublina. Jego działalność zauważalna była na wielu polach w tym m.in. w ekonomii, działalności samorządowej i społecznej, publicystyce oraz w administracji. Przez dwa lata (1939-1941) pełnił funkcję prezydenta Lublina. Pamięć o nim nie jest dziś powszechna u mieszkańców miasta, aczkolwiek w lubelskiej dzielnicy Węglin znajduje się ulica jego imienia. Ponadto liczne publikacje o historii miasta pokazują jego szczególne względem niego znaczenie.

Powstanie niniejszego inwentarza było możliwe dzięki opracowaniu jego spuścizny archiwalnej znajdującej się obecnie w Archiwum Państwowym w Lublinie. W zespole archiwalnym znalazły się materiały związane z jego życiem, pracą oraz działalnością pozazawodową. Prezentowany inwentarz, opracowany skrupulatnie i szczegółowo przez Edytę Targońską, dostarcza nam w sposób uporządkowany i ujednolicony opis archiwaliów składających się na spuściznę archiwalną Ślaskiego. Dzięki temu w bardziej szczegółowy sposób jesteśmy w stanie wniknąć w zawartość zespołu i przybliżyć sobie tym samym różne obszary działalności prezydenta Lublina. Inwentarz został wydany w serii Subsidia Archivistica – Pomoce Archiwalne.

Barbara Dymitrzak, Stare druki w zbiorach biblioteki Archiwum Państwowego w Lublinie. Katalog,
Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2021, ss. 300,
ISBN 978-83-963974-0-9, cena: 150 zł.

Katalog starych druków, które stanowią zbiory biblioteki Archiwum Państwowego w Lublinie, to publikacja będąca wynikiem wnikliwej ich znajomości i opracowania przez długoletnią pracownik tejże bi­blioteki, Barbarę Dymitrzak. Książka składa się z dwóch zasadniczych części: obszernego wstępu i katalogu starych druków. W pierwszej autorka omawia genezę prac nad starodrukami, dzieje kształtowania się tej części zbiorów książnicy lubelskiego archiwum, ich charakter, a ponadto przyjętą metodę pracy i układ katalogu, sporządzony wedle współczesnych zasad stosowanych przy tego rodzaju opisach. Przy tworzeniu układu katalogu autorka wykorzystała bogatą literaturę przedmiotu.

W drugiej części publikacji czytelnik znajdzie opisy katalogowe 272 sta­rych druków. Wzbogacają je kopie cyfrowe kart tytułowych książek. W wydawnictwie zamieszczono również niezbędne w tym przypadku in­deksy drukarzy, nakładców i księgarzy, indeks proweniencji oraz konkor­dancję sygnatur. Warto dodać, że Stare druki… otwierają nową serię wydawniczą w Archi­wum Państwowym w Lublinie pn. „Subsidia Archivistica – Pomoce archi­walne”.

Publikacja została dofinansowana ze środków Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

Studia Archiwalne, t. VIII,
Lublin 2021, ss. 245, ISSN 1734-7513, cena: 70 zł.

SPIS TREŚCI

W najnowszym numerze czasopisma znalazły się przede wszystkim teksty dotyczące okresu staropolskiego. W dziale Rozprawy i studia są to teksty poświęcone działalności Spytka Jarosławskiego, właściciela miasta Jarosławia w II połowie XV i na początku XVI w., (Józef Kus) oraz mnichom z zakonów bazylianów działających w XVIII w. w eparchii przemyskiej (Jurij Stecyk). Źródła z okresu staropolskiego stały się podstawą edycji w dziale Materiały i źródła. Robert Jop pisze o genealogii Noskowskich z Łęcznej, żyjących w XVII w., Bartosz Staręgowski o rejestrze popisowym chorągwi pospolitego ruszenia powiatu kaliskiego z 1651 r., a Henryk Gmiterek przygotował edycję siedemnasto i osiemnastowiecznych regestów akt metrykalnych parafii narolskiej. Artykuły z pierwszego działu uzupełniają rozważania Piotra Rachwała na temat powszechnego spisu ludności w Królestwie Polskim z 1897 r. a także teksty poświęcone nowym technologiom. Marzanna Kędzierska omawia rolę digitalizacji zasobów archiwalnych, zaś Piotr Zimny możliwości tworzenia i wykorzystania baz danych do badań nad mieszkańcami lubelskiego Podzamcza z XVII i XVIII w. 

W numerze znajdziecie Państwo także recenzje najnowszych publikacji autorstwa Joanny Kowalik-Bylickiej oraz s. Anny Karoliny Kołodziejczyk CSFB. Ponadto sprawozdania z najważniejszych wydarzeń, w których lubelskie Archiwum uczestniczyło, bądź było ich organizatorem. Dotyczą one digitalizacji archiwaliów pochodzących z Lubelszczyzny, przechowywanych w Narodowym Archiwum Historycznym Białorusi w Mińsku (R. Jop), włączenia Listę Krajową UNESCO ,,Pamięć Świata” archiwaliów lubelskich (Piotr Dymmel) oraz konferencji Dziedzictwo archiwalne Lublina i Lubelszczyzny. Ludzie, instytucje, dokumentacja, którą zorganizowało Archiwum Państwowe w Lublinie (Zofia Jakóbczak).

Ewa Zielińska, Fotografie dawnego Lublina z akt Inspekcji Budowlanej, wydanie drugie poprawione i uzupełnione, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2021, ss. 374, (Ikonoteka Lubelska, t. V), ISBN 978-83-956289-6-2, cena: 95 zł.

Książka Ewy Zielińskiej Fotografie dawnego Lublina…, to drugie wydanie albumu przygotowanego przez Archiwum Państwowe w Lublinie w 2020 r. Autorka uzupełniła je o dwa dodatkowe zestawienia: ,,Spis adresów nieistniejących” oraz ,,Spis posesji o zmienionych adresach”.

Studia Archiwalne, t. VII,
Lublin 2020, ss. 247, ISSN 1734-7513, cena: 49 zł.

SPIS TREŚCI

Siódmy tom ,,Studiów Archiwalnych” przynosi artykuły odnoszące się przede wszystkim do średniowiecza i okresu nowozytnego oraz takich dziedzin jak dyplomatyka, sfragistyka, bibliologia oraz historia wojskowości. Marcin Pytel analizuje klauzule pertynencyjne w dokumentach książęcych wystawionych w Wielkopolsce do 1296 r. Henryk Gmiterek omawia zagadnienie wysiłku materialnego województwa lubelskiego w pierwszych dwu latach wojen kozackich. Do spraw wojskowości odnosi się także Bartosz Staręgowski, który analizuje księgi grodzkie chełmskie pod kątem funkcjonowania powiatowych formacji zbrojnych samorządu szlacheckiego. Józef Kus prezentuje z kolei popularny w okresie nowożytnym zwyczaj wręczania przy róznych okazjach podarków przez władze siedemnastowiecznego Lublina. Natomiast Ewa Zielińska dokonała gruntownej analizy kodykologicznej rękopisu jednej z lubelskich karmelitanek bosych, przechowywanego w Lwowskiej Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy we Lwowie. Ostatnim artykułem w dziale Rozprawy i studia jest tekst Piotra Zimnego, który wprowadza nas w zagadnienia ewidencjonowanego, niepaństwowego zasobu archiwalnego.

W dziale Materiały i źródła Czytelnik znajdzie edycję księgi dochodów i powinności należących do spiskiego zamku w Starej Lubowli, przygotowaną przez Miroslava Števíka oraz katalog pieczęci z zasobu radzyńskiego Oddziału Archiwum Państwowego w Lublinie, opracowany przez Joannę Kowalik-Bylicką.

Tom ,,Studiów Archiwalnych” zamykają Recenzje (Zofia Jakóbczak, Bartosz Staręgowski) oraz sprawozdanie z projektu przygotowanego przez lubelskie Archiwum w związku z 100 rocznicą Bitwy Warszawskiej w 1920 r. (Bartosz Staręgowski)

Brak w sprzedaży

Lubelskie Archiwa Rodzinne Niepodległej, oprac. A. Konstankiewicz z udziałem A. Kowalczyk i J. Kowalik-Bylickiej, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2020, ss. 220, ISBN 978-83-956289-7-9, cena: 120 zł.

SPIS TREŚCI

Publikacja Lubelskie Archiwa Rodzinne Niepodległej stanowi katalog wystawy pod tym samym tytułem przygotowanej przez Archiwum Państwowe w Lublinie w 2020 r. w ramach projektu „Archiwa Rodzinne Niepodległej”. Wystawa ta jest dostępna na platformie internetowej Lubelskie Archiwum Cyfrowe pod adresem: http://lac.lublin.pl/archiwarodzinne/.

W katalogu zaprezentowano materiały z archiwów związanych z Lublinem i Lubelszczyzną: Stanisława Augustowskiego, Wacława Bajkowskiego i jego synów, Jana Dobrowolskiego, Arseniusza Flaka, Aleksandra Gantnera, braci Kazimierza i Stanisława Kalinowskich, Mariana Kołodyńskiego, Jerzego Kulpy, Marii Machoń z d. Tuora, Tadeusza Mycka, Henryka i Wacława Policzkiewiczów oraz rodzin: Maksoń, Sekutowiczów, Basiewiczów, Noskiewiczów, Rudnickich i Armatysów, de Sas Stupnickich, Kleniewskich, Wolaninów i Zamoyskich. Przechowywane są one w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie i jego oddziałów w Kraśniku i Radzyniu Podlaskim lub stanowią własność prywatną.

Spuścizny osobiste i archiwa rodzinne zawierają bogaty materiał źródłowy do badań nad historią gospodarczą, polityczną, społeczną czy wojskową, ilustrujący jak długie, trudne oraz bardzo różne były drogi do odzyskania przez Polskę niepodległości w XX w. To także doskonałe źródło do poznania obyczajowości i życia codziennego w minionych latach.

Niniejsza publikacja prezentując szerokiemu gronu odbiorców przykłady materiałów przechowywanych w rodzinnych archiwach ma zwrócić uwagę na potrzebę objęcia właściwą ochroną tej części narodowego zasobu archiwalnego.

Józef Kus, „Kartki na życie – Życie na kartki” Karty zaopatrzeniowe dla mieszkańców Lublina z lat 1915-1921. Katalog, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2020, ss. 182 (Ikonoteka Lubelska t. VI), ISBN 978-83-956289-5-5, cena: 69 50 zł

„Kartki na życie – Życie na kartki” Karty zaopatrzeniowe dla mieszkańców Lublina z lat 1915-1921. Katalog to propozycja wydawnicza Archiwum Państwowego w Lublinie autorstwa Józefa Kusa. Album jest VI tomem serii wydawniczej „Ikonoteka Lubelska” i prezentuje 150 kart zaopatrzeniowych, którymi posługiwano się w okresie I wojny światowej i kilka lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Kartki na żywność kojarzą nam się głownie z okresem PRL, kiedy to ze względu na niedobory różnych towarów, władza zmuszona była je reglamentować. W tym procederze niezbędne było korzystanie z tzw. „kartek”, które pozwalały nabyć określoną ilość danego produktu. Z „kartek” korzystano również znacznie wcześniej. W okresie I wojny i w ciągu kilku pierwszych lat II RP, państwo polskie zmagało się z problemami niedoboru różnych dóbr, w szczególności produktów żywnościowych przez co niezbędne było ich reglamentowanie. W bogato ilustrowanym albumie zaprezentowano karty zaopatrzeniowe wraz z opisami. Dzięki nim można było uzyskać żywność, węgiel, naftę czy świece. Większość z nich pochodzi ze zbioru kart, który został utworzony przez Wydział Aprowizacyjny Magistratu m. Lublina a znajduje się w zespole Akta miasta Lublina.

Metryki ślubów parafii pw. św. Marii Magdaleny w Łęcznej 1622-1768, oprac. R. Jop, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2020, ss. 316 + 9 il., (Fontes Lublinenses, t. X),
ISBN 978-83-956289-4-8, cena: 43 30 zł.

Na X tom serii wydawniczej Fontes Lublinenses składa się edycja metryk ślubów, zawartych w latach 1622-1768 w parafii pw. św. Marii Magdaleny w Łęcznej. Obecnie stanowią one treść jedynej takiej zachowanej księgi, złożonej w XIX w. z co najmniej trzech innych woluminów, powstałych w XVII i XVIII w. W księdze znajduje się 1809 metryk (w tym kilka metryk chrztów), zapisy dotyczące wizytacji parafii, zalecenia powizytacyjne oraz inwentarze majątku kościoła. Cały ten materiał źródłowy trafił do prezentowanej publikacji stanowiąc jej zasadniczą część. Uzupełnia ją Wstęp wydawcy, indeksy: nazwisk, geograficzny i rzeczowy oraz ilustracje przedstawiające wygląd księgi lub pojedynczych zapisów.

Warto podkreślić, że niniejszy tom Fontes Lublinenses ma charakter jubileuszowy serii wydawanej przez lubelskie Archiwum od 2006 r.

W sprzedaży wyłącznie wydanie drugie poprawione i uzupełnione

Ewa Zielińska, Fotografie dawnego Lublina z akt Inspekcji Budowlanej, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2020,
ss. 370, (Ikonoteka Lubelska, t. V), ISBN 978-83-945713-8-2,
cena: 95 zł.

W publikacji zaprezentowano 341 fotografii wykonanych w latach 1926-1949, przedstawiających widoki ulic Lublina, a także liczne ujęcia punktów handlowych ulokowanych na parterach kamienic, witryn sklepowych, warsztatów rzemieślniczych, zakładów usługowych i lokali gastronomicznych. Opisy fotografii, które są wynikiem działalności Inspekcji Budownictwa, jednego z oddziałów Wydziału Budownictwa Zarządu Miasta Lublina, zostały stworzone w taki sposób by akcent spoczywał nie na zabudowie, lecz na obrazie ulicy ze szczególnym podkreśleniem elementów reklamy i pisma w przestrzeni publicznej. Ich treść ma przede wszystkim podkreślać elementy sztafażu miejskiego czyli drobnych ale niezwykle klimatycznych elementów zabudowy dawnego Lublina.

Polski żołnierz idzie w bój. Rusz głową, pomóż mu. Gry, zabawy i nauka w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej, oprac. B. Staręgowski,
Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2020, ss. 32,
ISBN 978-83-956-289-3-1, cena: –

PDF DO POBRANIA

Publikacja “Polski żołnierz idzie w bój. Rusz głową pomóż mu. Gry, zabawy i nauka w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej” to zeszyt edukacyjny skierowany do młodszego grona odbiorców, zawierający gry, kolorowanki, krzyżówki, rebusy a nawet wycinankę. Poszczególne zadania i zabawy, łączy historia chłopca – Antoniego Domaszewskiego, którego marzeniem jest zostanie ułanem. W momencie wybuchu wojny polsko-bolszewickiej jego marzenie się spełnia, po czym jego przygody pozwalają prześledzić czytelnikowi szereg wydarzeń, z których składała się wojna z bolszewikami w 1920 r. Co prawda Antek jest postacią fikcyjną, to jednak wydarzenia, w których bierze udział są jak najbardziej realne. Zeszyt jest częścią projektu zrealizowanego w 2020 r. przez Archiwum Państwowe w Lublinie pt. “Walka zbrojna-Walka propagandowa. Oblicza wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921”. Do opracowania niektórych zadań zostały wykorzystane materiały archiwalne znajdujące się w zasobie APL. Zeszyt jest dostępny w siedzibie APL przy ul. Jezuickiej 13 w Lublinie.

Publikacja została sfinansowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych w Warszawie.

Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921 w materiałach Archiwum Państwowego w Lublinie, oprac. B. Staręgowski, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2020, ss. 136, ISBN 978-83-956-289-1-7,
cena: 69 50 zł.

Album prezentuje materiały archiwalne związane z wojną polsko-bolszewicką z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie. W komentarzu autor wydawnictwa wprowadził odbiorcę w kontekst historyczny wojny, ówczesne problemy społeczne i polityczne, działania militarne prowadzone na terenie Lubelszczyzny oraz scharakteryzował wykorzystane materiały archiwalne. W albumie znajdują się m.in. materiały dotyczące działań zbrojnych, walki propagandowej, mobilizacji ludności, podnoszenia morale, aktywności mieszkańców w trakcie wojny oraz upamiętnienia tej walki w okresie międzywojnia.

Publikacja została sfinansowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych w Warszawie.

Archiwum nieco inaczej. 10 lat Galerii Jezuicka 13, oprac. M. Krzykała, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2020, ss. 207,
ISBN 978-83-956289-2-4, cena: 40 35 zł.

Album ,,Archiwum nieco inaczej. 10 lat Galerii Jezuicka 13″ został wydany w związku z 10. rocznicą istnienia Galerii Jezuicka 13, portalu internetowego prezentującego zabawne, intrygujące, często kuriozalne w treści materiały archiwalne przechowywane w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. Znalezione przy okazji kwerend, opracowania zespołów archiwalnych, czy ich digitalizacji, zostały zebrane i opublikowane w Galerii w celu popularyzacji zasobu lubelskiego archiwum. Na prezentowany album składają się wybrane wpisy z internetowej wersji Galerii (81 wpisów), poprzedzone komentarzem autorstwa Marka Krzykały, jednego z inicjatorów powstania portalu oraz spostrzeżeniami Huberta Mazura i Agnieszki Rosy na temat roli i miejsca Galerii Jezuicka 13 w działaniach popularyzatorskich archiwów państwowych.

Publikacja została sfinansowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych w Warszawie.

Studia Archiwalne, t. VI,
Lublin 2019, ss. 277, ISSN 1734-7513, cena: 50 zł.

W najnowszym tomie ,,Studiów Archiwalnych” znajdziecie Państwo tradycyjnie stałe działy czasopisma. W części Rozprawy i studia znajdują się  artykuły poświęcone toponomastyce wsi spiskich (Miroslav Stevik) oraz rzymskokatolickim parafiom diecezji przemyskiej w dobrach Ordynacji Zamojskiej (Marcin Kowalski). Druga grupa artykułów dotyczy archiwaliów powstałych w wyniku działalności Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w województwie lubelskim. Zagadnienie fotografii znajdujących się w zbiorach archiwów PZPR przedstawiła Ewelina Ćwiek, a stosunek partii do wyborów z 1989 r. Ewa Bednarczyk. Natomiast zagadnienie zabezpieczenia i digitalizacji materiałów archiwalnych poruszył Michał Zawada. Dział Materiały i źródła przynosi rozważania Józefa Kusa na temat rysunków pisarza lubelskiego Stanisława Kukro, znajdujących się w siedemnastowiecznych księgach rady miejskiej Lublina, edycję inwentarza kościoła szpitalnego pw. Świętego Ducha w Łęcznej w opracowaniu Roberta Jopa oraz obszerne uwagi Piotra Dymmela na temat kartografii miasta Lublina. Następną część tomu wypełniają recenzje i noty recenzyjne autorstwa Macieja Bosko, Eweliny Ćwiek, Piotra Dudzikowskiego i Bartosza Staręgowskiego oraz sprawozdania z wydarzeń, w których uczestniczyli pracownicy Archiwum Państwowego w Lublinie: Ewelina Ćwiek, Ewelina Fatyga, Zofia Jakóbczak, Marzanna Kędzierska, Marek Krzykała i Michał Zawada. Całość tomu zamyka wspomnienie poświęcone śp. dr Marii Trojanowskiej autorstwa Agnieszki Konstankiewicz i Tomasza Nowickiego.

Polski plakat propagandowy dwudziestolecia międzywojennego w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie, oprac. M. Schmeichel-Zarzeczna, wyd. 2 niezmienione, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2019, ss. 160 (Ikonoteka Lubelska t. 3),
ISBN 978-83-956289-0-0, cena: 62 zł.

Drugie wydanie publikacji z serii Ikonoteka Lubelska, stanowi opis i prezentację plakatów propagandowych z zasobu lubelskiego archiwum państwowego. Wykorzystane w niej plakaty wybrane z zespołu nr 632 Zbiór afiszów i druków ulotnych 1861-1944, posiadające cenne walory artystyczne i estetyczne. Prezentowane plakaty wykonane były w różnych zakładach litograficznych na terenie całego kraju, a ich autorami byli uznani polscy artyści. Na szczególną uwagę pod względem plastycznym zasługują plakaty propagandy politycznej pochodzące z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1920), w których głównym środkiem wyrazu była groteska i karykatura. W tej grupie są też plakaty ilustrujące potrzeby wojska polskiego, a także zachęcające do zakupu Pożyczki Odrodzenia Polski, która miała pomóc podźwignąć się rodzimej gospodarce. Charakterystyczne dla tego zbioru są też plakaty wyborcze pochodzące z tzw. wyborów brzeskich w 1930 r. Na uwagę zasługują realizacje nawołujące do głosowania na stronnictwo Marszałka Józefa Piłsudskiego autorstwa Stefana Norblina oraz Bolesława Surałły.

Sztuka plakatowa wspierała też akcje podejmowane przez środowiska walczące z aktualnymi problemami i patologiami społecznymi, jak alkoholizm czy gruźlica. Wśród nich wyróżniają się: „Spirytus skażony – trucizna! Picie denaturatu powoduje śmierć” Henryka Czernego, czy najsłynniejsza kampania społeczna tamtych czasów – opatrzona hasłem autorstwa Melchiora Wańkowicza – „Cukier krzepi”.

Józef Kus, Szkice na stulecie Archiwum Państwowego w Lublinie,
Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2019, ss. 130,
ISBN 978-83-945713-7-5, cena: –

PDF DO POBRANIA

Publikacja powstała z okazji jubileuszu 100-lecia istnienia Archiwum Państwowego  w Lublinie. Jednym z działań organizowanych w ramach jubileuszu była rozbudowa Lubelskiego Archiwum Cyfrowego o dodatkową zakładkę a mianowicie 100 LAT ARCHIWUM. W ramach zakładki publikowane były krótkie eseje, które odkrywały kolejne karty historii lubelskiego Archiwum, przybliżały sylwetki archiwistów, a także prezentowały jego zasób. Ich autorem był Józef Kus, emerytowany pracownik Archiwum. Wszystkie teksty zostały bogato zilustrowane archiwaliami pochodzącymi głównie z lubelskiego zasobu.

To właśnie one składają się na zawartość publikacji opatrzonej wspólnym tytułem Szkice na stulecie Archiwum Państwowego w Lublinie i wydanej w roku stulecia Archiwum Państwowego w Lublinie w państwowej sieci archiwalnej, utworzonej wspomnianym dekretem Józefa Piłsudskiego z 7 lutego 1919 r. Tych 20 szkiców w sposób dotychczas najbardziej systematyczny pokazuje dzieje lubelskiego Archiwum od jego początków do czasów obecnych. Ich popularnonaukowa forma, daje szansę na to, że publikacja ta zainteresuje szerszy krąg czytelników. Z pożytkiem mogą po nią sięgnąć wszyscy, którzy chcą poznać spuściznę archiwalną naszego miasta i regionu oraz działania w zakresie opieki nad jej zachowaniem.

Publikacja została dofinansowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych w Warszawie.

Etapy niepodległości 1917-1921. Dokumenty z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim, oprac. J. Kowalik-Bylicka, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2019, ss. 96, ISBN 978-83-945713-9-9, cena 50 40 zł.

W związku z obchodami 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości Archiwum Państwowe w Lublinie wydało album pt. Etapy Niepodległości 1917-19121. Dokumenty z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim” w opracowaniu Joanny Kowalik-Bylickiej.

Publikacja prezentuje zbiór ponad stu dokumentów przechowywanych w radzyńskim Oddziale Archiwum Państwowego w Lublinie, przybliżających proces odbudowy państwa polskiego w skali lokalnej. Jej celem jest przypomnienie historii miejsc związanych z I wojną światową oraz ludzi, którzy w latach 1917-1921 najpierw walczyli o wolność Polski, a następnie, już po odzyskaniu niepodległości, odbudowywali kraj.  Wybrane źródła pochodzą z terenu właściwości archiwum i dotyczą terytorium dawnych powiatów: bialskiego, radzyńskiego i w części powiatu łukowskiego. Na opublikowane ilustracje składają się afisze i druki ulotne, dokumenty z akt miast i gmin – m.in. Białej Podlaskiej, Kocka, Suchowoli – oraz prokuratury i sądu okręgowego w Białej Podlaskiej. Osobną grupę prezentowanych źródeł stanowią zdjęcia i dokumenty pozyskane w ramach akcji Archiwa Rodzinne Niepodległej.

Publikacja została sfinansowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych oraz Dom Kultury im. Księżnej Anny z Sapiechów Jabłonowskiej w Kocku.

„Nowiny Lubelskie” z marca 1569 roku. Źródło do dziejów sejmu unii lubelskiej, oprac. P. Dymmel, H. Gmiterek, Lublin 2019, ss. 102, ISBN 978-83-945713-4-4, cena: 50 zł.

Z okazji 450. rocznicy zawarcia unii lubelskiej Archiwum Państwowe w Lublinie wydało Nowiny lubelskie, relację z obrad sejmu lubelskiego w pierwszych dniach marca 1569 r. Tytuł tego dwudziestostronicowego opisu zdarzeń sejmowych pochodzi od pierwszych słów relacji, jej autorem jest najprawdopodobniej Maciej Sawicki, ówczesny pisarz litewski i starosta mielnicki, a odbiorcą kanclerz litewski i wojewoda wileński Mikołaj Radziwiłł „Rudy”. Wstęp do faksymilowej edycji przygotowali Henryk Gmiterek i Piotr Dymmel. Pierwszy z autorów omówił okoliczności powstania Nowin oraz ich treść. H. Gmiterek przygotował także tekst źródła do druku. Natomiast P. Dymmel przedstawił dzieje i postać zewnętrzną rękopisu. Tą zasadniczą część edycji kończy faksymilowe wydanie Nowin. W publikacji czytelnik znajdzie ponadto faksymile artykułu Kazimierza Pułaskiego z 1908 r., poświęconego Nowinom lubelskim oraz cyfrową kopię opinii o ich rękopisie, sporządzoną przez Stanisława Ptaszyckiego w 1925 r.

Publikacja została sfinansowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych w Warszawie.

Studia Archiwalne, t. V,
Lublin 2018, ss. 319, ISSN 1734-7513, cena: 50 zł.

Piąty tom naszego czasopisma naukowego jest tomem szczególnym, bowiem chcemy nim uczcić 100. rocznicę działalności Archiwum Państwowego w Lublinie. Temu wydarzeniu poświęcona jest pierwsza część numeru zatytułowana Jubileusz 100–lecia Archiwum Państwowego w Lublinie. Znajdą w niej Państwo tekst podsumowujący tradycje archiwalne Lublina i działalność placówki w latach 1918-2018 (P. Dymmel) oraz artykuły poświęcone powojennej historii lubelskiej centrali Archiwum (Ł. Mulak), jego Oddziałów w Chełmie (B. Staręgowski, K. Ślusarska, Ż. Wasyjczuk), w Kraśniku (A. Kowalczyk) i Radzyniu Podlaskim (M. Bosko, S. Korulczyk) oraz Powiatowego Archiwum w Zamościu (J. Żygawski). Ponadto w tomie stałe rubryki: Rozprawy i studia (autorzy: K. Seroka, M. Stevik, P. Dymmel, M. Czerwińska); Źródła i materiały (wydawcy: H. Gmiterek, R. Jop, J. Kus); Recenzje (autorzy: M. Bosko, T. Giergiel, A. Niedziałomska) oraz Sprawozdania (autorzy: A. Chursan, M. Czerwińska, E. Fatyga, A. Konstankiewicz, A. Szulińska). Publikację zamyka wspomnienie pośmiertne o Profesorze Stanisławie Olczaku (T. Nowicki).

Lublin w kulturze, kultura w Lublinie. Dziedzictwo kulturowe miasta od średniowiecza do współczesności, red. P. Dymmel, R. Jop, Lublin 2018, ss. 606, ISBN 978-83-938833-7-0, cena: 50 zł.

Książka Lublin w kulturze, kultura w Lublinie. Dziedzictwo kulturowe miasta od średniowiecza do współczesności to publikacja zawierająca 38 artykułów będących pokłosiem konferencji pod tym samym tytułem, która odbyła się w dniach 25-26 maja 2017 r. na zamku lubelskim, w ramach obchodów 700-lecia nadania Lublinowi praw miejskich. Publikacja składa się z czterech części,  Pierwsza z nich: Miasto – przestrzeń – mieszkańcy to blok artykułów o charakterze ściśle historycznym, prezentujących wybrane aspekty funkcjonowania miasta w ciągu kilku stuleci jego istnienia. Część druga, zatytułowana Zabytki sztuki – architektura – twórcy stała się polem do rozważań na temat zabytków sztuki i architektury Lublina. W części trzeciej Książki – biblioteki – zbiory znalazły się artykuły poświęcone kulturze piśmienniczej w Lublinie i dziedzictwu dokumentacyjnemu miasta. Książkę zamyka część poświęcona życiu kulturalnemu, literackiemu i naukowemu w Lublinie.

Publikacja została sfinansowana przez Urząd Miasta Lublin.

Afisze, plakaty i druki ulotne z lat 1918-1921 w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. W 100-lecie Niepodległości Polski, oprac. K. Kołodziejczyk, Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej ,,Gaudium”, Lublin 2018, ss.147, ISBN 978-83-938833-3-2, cena: 53 40 zł.

Album powstał w związku z obchodami 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, którą świętujemy w bieżącym roku. W publikacji zaprezentowano ponad 90 afiszów, plakatów i druków ulotnych przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie, dokumentujących proces odradzania się niepodległej Polski w latach 1918-1921. Są to materiały archiwalne, które powstały zarówno w wyniku przejmowania władzy i tworzenia centralnej administracji polskiej na terenach uwolnionych od okupacji niemieckiej i austriackiej w 1918 r., jak też będących odzwierciedleniem kolejnych etapów budowania niepodległego państwa w latach następnych. Duża część opublikowanych afiszów, plakatów i druków ulotnych ukazuje te procesy przez pryzmat wydarzeń w Lublinie i na Lubelszczyźnie, począwszy od powstania Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, a skończywszy na mobilizacji mieszkańców naszego regionu w obliczu zagrożenia bolszewickiego i wojny z lat 1919-1921.

Publikacja powstała przy finansowym wsparciu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

Studia Archiwalne, t. IV,
Lublin 2017, ss. 288, ISSN 1734-7513, cena: 47 zł.

W IV tomie ,,Studiów Archiwalnych” przeczytać można artykuły między innymi o pieczęciach miejskich Lublina (M. Trojanowska), jedynej sesji Trybunału Koronnego Lubelskiego, która odbyła się poza miastem (J. Kus), o organizacji pracy kancelaryjnej Zarządu Miejskiego w Puławach (K. Gałęzowska) oraz podsumowanie 15 lat digitalizacji w APL (M. Zawada, M. Krzykała). Ponadto w numerze znalazły się edycje źródłowe, recenzje, artykuły recenzyjne, sprawozdania oraz bibliografia pracowników naszego Archiwum za lata 2008-2016, opracowana przez Z. Jakóbczak.

Miscellanea Lublinensia, oprac. H. Gmiterek, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2017, ss. 135 + 8 il., (Fontes Lublinenses T. IX),
ISBN 978-83-945713-3-7, cena: 44 30 zł.

Na IX tom „Fontes Lublinenses” składają się: Raptularz Zbigniewa Borowskiego z lat 1604-1644 oraz Taksa cen towarów sporządzona przez komisję sejmową w Lublinie w 1628 r. Edycje obydwu źródeł przygotował do druku prof. Henryk Gmiterek.

Zbigniew Borowski był szlachcicem wywodzącym się z podlubelskiego Mętowa. Jego raptularz zawiera informacje zarówno o rodzinie oraz osobach mu znanych, jak też o wydarzeniach rozgrywających się w Lublinie i okolicach. Szczególne zainteresowanie autora wzbudzały awanse urzędnicze na szczeblach centralnych i lokalnych oraz sprawy związane z religijnymi dysydentami. Jest więc raptularz Borowskiego typowym przykładem piśmiennictwa szlacheckiego doby wczesnego baroku.

Druga z publikacji to pochodząca z ksiąg grodzkich lubelskich taksa cen towarów, które w 1628 r. ustaliła w Lublinie specjalna komisja sejmowa. Znajdziemy w niej między innymi informacje o tym, ile kosztowały produkty spożywcze, towary przywożone na lubelskie targi przez Ormian, złoto, odzież, księgi czy papier. Taksa cen jest doskonałym źródłem do poznania kultury materialnej i zagadnień gospodarczych Lublina schyłku lat 20. XVII w.

Edycja została opatrzona odautorskim wstępem, indeksem osobowym, słowniczkiem staropolskich nazw towarów, jednostek miar oraz jednostek monetarnych. Tekst ilustrują zdjęcia obydwu źródeł.

Księga miasta Pawłowa 1646-1762, oprac. M. J. Kawałko, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2016, ss. 240, [8] s. tabl.,
ISBN 978-83-945713-1-3, cena: 40 zł.

“Księga miasta Pawłowa 1646-1762” jest naukową edycją drugiej z trzech zachowanych ksiąg miejskich Pawłowa –  dawniej niewielkiego miasta ziemi chełmskiej, dziś mającego status wsi gminnej. Publikacja skierowana jest do szerokiego kręgu odbiorców zawodowo i8amatorsko zainteresowanych historią regionu. Wydawcą księgi jest znany historyk-regionalista, poeta i działacz społeczny Marian Janusz Kawałko, zmarły w styczniu 2017 r.

Zapisy w księdze wójtowsko-ławniczej odzwierciedlają stosunki prawne między członkami tej na wpół rustykalnej społeczności w okresie ponad stu  lat, rejestrując przede wszystkim zmiany własności różnego rodzaju nieruchomości, ale dając też wgląd w strukturę władz miejskich, powiązania między jej przedstawicielami i kulturę prawną tego środowiska. Tekst księgi utrwala też ówczesną topografię miasta i okolicy. Niełatwa forma graficzna wpisów, ich często osobliwa gramatyka, słownictwo i zmienna pisownia stosowana przez pisarzy miejskich o różnym, choć na ogół niskim, poziomie wykształcenia, są wyzwaniem dla wydawcy i prawdziwym sprawdzianem reguł edytorskich. Przygotowując edycję księgi, starano się zachować to co swoiste dla tego kulturowo i językowo zróżnicowanego środowiska (m. in. toponimy i antroponimy), jednocześnie dbając o to, aby tekst i wszystkie elementy komentarza edytorskiego stworzyły całość łatwą i informacyjnie użyteczną nie tylko dla profesjonalnie do tego przygotowanych odbiorców. Publikacja została wydana niezwykle starannie, jej wartość poznawczą podnoszą barwne ilustracje pokazujące wybrane strony księgi z wpisami różnych pisarzy miejskich Pawłowa.

Publikację wydano przy udziale Urzędu Gminy Rejowiec Fabryczny.
Dofinansowano ze środków Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

Metryki chrztów parafii pw. św. Marii Magdaleny w  Łęcznej z lat 1598-1624 i 1694-1695, oprac. R. Jop, Archiwum Państwowe w Lublinie. Lublin 2016, ss. 239, [8] s. tabl. : il. (Fontes Lublinenses T. VIII), ISBN 978-83-945713-0-6, cena: 35 30 zł.

Nakładem Archiwum Państwowego w Lublinie ukazał się VIII tom serii Fontes Lublinenses, zatytułowany Metryki chrztów parafii pw. św. Marii Magdaleny w Łęcznej z lat 1598-1624 i 1694-1695, opracowany przez dr. Roberta Jopa. Edycja zawiera zapisy o chrztach udzielonych dzieciom urodzonym w parafii łęczyńskiej, pochodzące z najstarszej księgi metrykalnej, przechowywanej obecnie w archiwum parafialnym.

Zapisy te w swej zasadniczej treści informują o dacie chrztu, imieniu dziecka oraz o jego rodzicach biologicznych i chrzestnych. Ponadto odnaleźć w nich możemy imiona i nazwiska duchownych pełniących posługę w łęczyńskiej parafii. Tekst źródła uzupełniają indeksy: osobowy, rzeczowy i geograficzny oraz zdjęcia przedstawiające wybrane fragmenty księgi.

Ze względu na treść metryk a przede wszystkim czas ich powstania, wydawnictwo adresowane jest zarówno do zawodowych historyków i osób amatorsko zajmujących się przeszłością, jak też do regionalistów i mieszkańców Łęcznej. Metryka jest bowiem źródłem do badań z zakresu demografii historycznej i genealogii.

Publikacja powstała przy finansowym wsparciu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

Akta sejmikowe województwa lubelskiego 1572-1632, oprac. H. Gmiterek, Archiwum Państwowe w Lublinie, Instytut Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2016, ss. 418, (Fontes Lublinenses T. VII), ISBN 978-83-938833-6-3 (APL),
ISBN 978-83-7784-809-8 (UMCS); cena: – (książka dostępna w księgarniach)

Nakładem Wydawnictwa UMCS ukazał się opracowany przez prof. Henryka Gmiterka VII tom serii Fontes Lublinenses, dotyczący akt sejmikowych województwa lubelskiego z lat 1572-1632. Podstawą niniejszej edycji są księgi grodzkie lubelskie przechowywane w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie, należące do jednych z większych zbiorów akt powstałych w wyniku działalności kancelarii grodzkiej w dawnej Rzeczypospolitej.

Zebrane materiały stanowią efekt działalności sejmiku, najważniejszego organu samorządu szlacheckiego w dawnej Rzeczypospolitej i pokazują stanowiska i opinie szlachty lubelskiej (łącznie z ziemią łukowską) wobec najważniejszych wydarzeń politycznych i społecznych ówczesnej Rzeczypospolitej oraz podejmowane na szczeblu lokalnym decyzje odnoszące się do życia całego województwa, jak i jego lokalnych społeczności. Tom zawiera bogactwo źródeł służących rekonstrukcji dziejów Lubelszczyzny, ale także ważnych dla badań historii całego kraju. Obecne wydanie dedykowane zostało pamięci Prof. Adama Kerstena, znakomitego historyka, wieloletniego pracownika Instytutu Historii UMCS.

Publikacja powstała przy wsparciu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

Brak w sprzedaży

Agnieszka Konstankiewicz, Lubelskie archiwa rodzinne, Lublin 2015, ss. 127, nlb.1 : il., ISBN 978-83-938833-1-8 (APL), ISBN 978-83-64806-63-6 (NDAP), cena: 50 zł.

Oddawana do rak Czytelników publikacja prezentuje zawartość archiwów związanych z Lublinem i Lubelszczyzną rodzin: Barszczewskich, Danielskich, Glądałów, Luchowskich, Łosiów, Kiernickich, de Mezerów, Piesiewiczów, Skomorowskich, Sobieszczańskich, Zawadzkich, Walterów oraz Stanisława Jasińskiego, Romana Woroszyńskiego, Józefa Minuty i Tadeusza Imbora, a także pochodzących z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie.

Zamieszczone w albumie reprodukcje przykładowych dokumentów czy fotografii ilustrują zawartość nie tylko poszczególnych archiwów rodzinnych, ale także historię powiązanych z nimi osób i rodzin na tle dziejów regionu czy kraju.

Archiwa rodzinne zawierają dokumenty stanowiące ważne źródła do poznania przeszłości danej osoby czy rodziny. Umożliwiają one poznanie obyczajowości i życia codziennego w minionych latach. Znajdujące się w nich materiały nie występują w dokumentacji proweniencji urzędowej, gromadzonej i przechowywanej w archiwach państwowych, dlatego też są one doskonałym uzupełnieniem badań z dziedziny mikrohistorii, czy prowadzonych w nurtach antropologicznych. Nie mniej cenne są jako materiał źródłowy do analizy zagadnień związanych z historią gospodarczą, społeczną, wojskowości, kultury czy też z życiem codziennym w bliższej i dalszej przeszłości.

Album ma na celu zwrócenie uwagi na wartość dokumentów przechowywanych w rodzinnych archiwach, które są istotne dla upamiętnienia nie tylko historii rodziny, ale są nieocenionym źródłem historycznym do poznania przeszłości. Ma również pokazać różnorodność dokumentów tworzących archiwum rodzinne oraz jak ważną rolę w kształtowaniu i pielęgnowaniu pamięci rodziny odgrywają domowi archiwiści. Archiwa państwowe w ramach swojej statutowej działalności pragną zachęcić wszystkich do zatroszczenia się o tego rodzaju pamiątki oraz do tworzenia z nich archiwów rodzinnych.

Książka powstała przy wsparciu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

Joanna Kowalik, Dobra ziemskie Radzyń. Historia majątku od XVIII do XX wieku, Lublin 2015, ss. 295, ISBN 978-83-64806-64-3 (APL), ISBN 978-83-938833-5-6 (NDAP); cena: 30 zł

Celem niniejszej publikacji jest przybliżenie historii dóbr radzyńskich, jednego z większych majątków w powiecie, ale również miejsca pracy i rodzinnego „domu” kilku pokoleń mieszkańców miasta i poszczególnych wiosek na przestrzeni XVIII, XIX i XX w. Historia dóbr jest tu również pretekstem do ukazania postaci ich właścicieli. Rekonstrukcja biografii Stanisława Antoniego Szczuki, Marianny i Eustachego Potockich, ich synów: Kajetana, Stanisława Kostki, Jana Nepomucena Eryka, księżny Anny z Zamoyskich Sapieżyny, jej córki Anny, żony księcia Adama Jerzego Czartoryskiego oraz Antoniego, Stanisława Floriana, Zofii i Bronisława Szlubowskich, to niejednokrotnie przyczynek do biografistyki ziemiaństwa.

Podjęte zagadnienie nie było dotąd przedmiotem całościowych opracowań. Niniejsza rozprawa jako pierwsza stara się ukazać powstanie i historię dóbr Radzyń, ustalając jednocześnie przebieg ich własności od początku aż do likwidacji w myśl dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 1944 r. Opowieść wiedzie więc od czasów ukształtowania włości, poprzez ich rozkwit w dobie Rzeczypospolitej szlacheckiej, a następnie trudne lata towarzyszące jej upadkowi i odbudowę po zniszczeniach I wojny światowej oraz rozwój już w wolnej Polsce.

Temat pracy ujęto w pięciu rozdziałach. Rozdział pierwszy – wprowadzający – przedstawia genezę powstania dóbr. Drugi z rozdziałów przybliża postaci właścicieli majątku. W części tej znalazły się również fakty związane z ich działalnością publiczną. Rozdział trzeci przybliża rozwój terytorialny majątku i zmiany, jakie zachodziły w jego granicach od czasów Stanisława Antoniego Szczuki aż do likwidacji w 1944 r. Można tu także znaleźć informacje dotyczące miasta, poszczególnych wiosek, folwarków oraz ich mieszkańców. Kolejny rozdział – czwarty – poświęcony został gospodarce w dobrach radzyńskich. Omówiono tu zagadnienia związane z prowadzoną w majątku produkcją roślinną, hodowlaną i leśną, a także z rozwojem przemysłu. Przybliżono również sposób zarządzania majątkiem i ludzi, którzy tu pracowali. W rozdziale piątym – ostatnim – starano się natomiast przedstawić dobra w dobie reform, od ukazów carskich wprowadzających uwłaszczenie włościan w XIX w. po reformy rolne w okresie międzywojennym. Tę część rozważań zamknął podrozdział przedstawiający kres dóbr w wyniku dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.

Wydanie pracy było możliwe dzięki finansowemu wsparciu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

Brak w sprzedaży

Piotr Dymmel, Robert Litwiński, Cmentarze lubelskie, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2015, ss. 514, [14] s. nlb.., [Ikonoteka Lubelska t. IV], ISBN 978-83-926-895-6-0 (APL), ISBN 978-83-7784-748-0 (UMCS); cena: 82 zł

Niniejsze wydawnictwo zawiera fotografie wykonane na ośmiu lubelskich nekropoliach: czterech cmentarzach znajdujących się przy ulicy Lipowej, ewangelickim cmentarzu przykościelnym, parafialnym cmentarzu na Kalinowszczyźnie, rzymskokatolickim cmentarzu przy ulicy Unickiej, oraz na niestniejącym dziś cmentarzu rzymskokatolickim, a następnie unickim i prawosławnym, u zbiegu ulic Unickiej i Walecznych. Należy jednak podkreślić, że zwyczajowe określenie “cmentarz przy ulicy Lipowej” wymaga doprecyzowania. Mamy bowiem w tym przypadku do czynienia z kilkoma nekropoliami: rzymskokatolicką (zał. 1794 r.), ewangelicką (zał. w 1826 r.), prawosławną (zał. w 1840 r.) i komunalną (zał. w 1916 r.), które znakomicie ilustrują złożoność dziejów naszego miasta.

Obecna publikacja “Cmentarze lubelskie” swoim charakterem nawiązuje do przedsięwzięcia wydawniczego sprzed pięćdziesięciu lat. W zasadzie jest ona urzeczywistnieniem tamtego pomysłu przy wykorzystaniu ówcześnie przygotowanych materiałów fotograficznych. Już sam tytuł książki wskazuje na związek z poprzednim projektem. W obecnej publikacji zachowana została także koncepcja książki w takim kształcie, jaki udało się odtworzyć na podstawie istniejącej dokumentacji. Wydawnictwo ma charakter albumowy, zasadniczą jego część stanowią fotografie nagrobków wykonane przez Anatoliusza Czerepińskiego. Podobnie jak w planowanym albumie, również obecna edycja dzieła została wzbogacona o część tekstową, która jednak – wobec braku tekstów ówczesnych autorów – została przygotowana od nowa.

W sprzedaży wyłącznie wydanie drugie niezmienione
Polski plakat propagandowy dwudziestolecia międzywojennego w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie, oprac. M. Schmeichel-Zarzeczna, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2014, ss. 160 (Ikonoteka Lubelska t. III), ISBN 978-83-938833-8-7,
ISBN 978-83-64806-32-2; cena: 62 zł

Najnowsza publikacja z serii Ikonoteki Lubelskiej stanowi opis i prezentację plakatów propagandowych z zasobu lubelskiego archiwum państwowego. Wykorzystano w niej plakaty wybrane z zespołu nr 632 Zbiór afiszów i druków ulotnych 1861-1944, posiadające cenne walory artystyczne i estetyczne. Prezentowane plakaty wykonane były w różnych zakładach litograficznych na terenie całego kraju, a ich autorami byli uznani polscy artyści. Na szczególną uwagę pod względem plastycznym zasługują plakaty propagandy politycznej pochodzące z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1920), w których głównym środkiem wyrazu była groteska i karykatura. W tej grupie są też plakaty ilustrujące potrzeby wojska polskiego, a także zachęcające do zakupu Pożyczki Odrodzenia Polski, która miała pomóc podźwignąć się rodzimej gospodarce. Charakterystyczne dla tego zbioru są też plakaty wyborcze pochodzące z tzw. wyborów brzeskich w 1930 r. Na uwagę zasługują realizacje nawołujące do głosowania na stronnictwo Marszałka Józefa Piłsudskiego autorstwa Stefana Norblina oraz Bolesława Surałły.

Sztuka plakatowa wspierała też akcje podejmowane przez środowiska walczące z aktualnymi problemami i patologiami społecznymi, jak alkoholizm czy gruźlica. Wśród nich wyróżniają się: „Spirytus skażony – trucizna! Picie denaturatu powoduje śmierć” Henryka Czernego, czy najsłynniejsza kampania społeczna tamtych czasów – opatrzona hasłem autorstwa Melchiora Wańkowicza – „Cukier krzepi”.

Alina Fedorowicz, Na dawnych szlakach. Młody las. Opowieść prawdziwa z lat wojny. Zapiski sanitariuszki Oddziału Partyzanckiego „Zenona” (marzec-sierpień 1944), oprac. M. Bechta i D. Magier, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2014, ss. 168 (Źródła Lubelskie, t. II, red. P. Dymmel), ISBN 978-83-938833-4-9, ISBN 978-83-64806-33-9; cena: 31 30 zł

Drugi tom Źródeł Lubelskich jest edycją wspomnień z czasu II wojny światowej spisanych przez Alinę Fedorowicz. Po skonfiskowaniu przez Urząd Bezpieczeństwa wraz z inną dokumentacją trafiły po latach do Archiwum Państwowego. Autorka, będąc uważną obserwatorką ludzi, czynów i wydarzeń, zawarła w nich opis doświadczeń z przełomowych miesięcy końca wojny. Jej wspomnienia mają formę opowieści o życiu i walce partyzanckiego oddziału, w której nie stroni ona od form literackich, dzięki czemu spod jej ręki wyszedł utwór ciekawy poznawczo i zajmujący estetycznie.

Materiały źródłowe do dziejów Żydów w księgach grodzkich lubelskich z doby panowania Zygmunta III Wazy 1587–1632, oprac. H. Gmiterek, Archiwum Państwowe w Lublinie, Instytut Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2014, ss. 242, (Fontes Lublinenses T. VI), ISBN 978-83-938833-0-1, ISBN 978-83-7784-564-6; cena: – (książka dostępna w księgarniach)

Zamierzeniem wydawcy było zgromadzenie i publikacja regestów wszystkich aktów, w których znajdują się wzmianki dotyczące Żydów. Na niniejszą publikację składa się blisko 1100 wpisów. Żydzi występowali w sądzie grodzkim jako jedna ze stron, ale także jako świadkowie, sprawcy bądź ofiary różnych zdarzeń, jako podmioty różnorakich aktów prawnych. Znajdziemy tu m.in.: relacje o pobiciu i obdukcji obrażeń, relacje o nałożonych aresztach, złożeniu pozwów, w tym do Trybunału Koronnego, sprawy dotyczące organizacji samorządu, rywalizacji personalnej, wpisy pokwitowań spłaty długów czy wywiązania się z innych zobowiązań finansowych, akty kupna-sprzedaży nieruchomości i inne sprawy sporne między samymi Żydami lub Żydami a przedstawicielami innych społeczności. Całość wydawnictwa stanowi ważne źródło do badań nad funkcjonowaniem staropolskiego sądownictwa, administracji, samorządów różnych szczebli, systemu fiskalnego, kultury materialnej czy życia codziennego różnych warstw społeczeństwa regionu. Do publikacji dołączone są indeksy – osobowy i rzeczowy, a także słownik ważniejszych staropolskich terminów i pojęć występujących w regestach.

Elżbieta Wierzbicka, Brezowie. Dzieje rodu i spuścizn aktowych. Inwentarz zespołu akt Archiwum Brezów z Siekierzyniec 1555-1945, Lublin 2013,  ss. 339, [13] s. tabl. : il., ISBN 978-83-9268957-7, ISBN 978-83-64806-05-6; cena: 45 35 zł

Celem niniejszej publikacji jest prezentacja zespołu archiwalnego związanego z rodem Brezów, przechowywanego we własnym zasobie. Pewna wyjątkowość tego zespołu akt wynika z ciekawych losów przedstawicieli tego rodu, głównie zamieszkałych na terenie Wołynia od XVIII do XX w., silnie związanych z członkami z Wielkopolski, Galicji i Lubelszczyzny. Publikacja składa się z dwóch części – pierwsza zawiera szkic dziejów Brezów oraz rodzin spokrewnionych i innych, których akta znalazły się w zespole oraz ich spuścizn aktowych, druga – inwentarz analityczny zespołu. Posiada indeks osobowy i geograficzny. Załączone aneksy genealogiczne mają za zadanie ułatwienia korzystania z akt.

Akta sejmikowe Ziemi Chełmskiej 1572-1668, oprac. i i wyd. H. Gmiterek, W. Bondyra, J. Ternes, Lublin 2013, ss. 789 (Fontes Lublinenses T. V); ISBN 978-83-926895-9-1 (APL),
ISBN 978-83-7784-418-2 (UMCS);
cena: – (książka dostępna w księgarniach)

Ukazał się V tom serii Fontes Lublinienses, która jest poświęcona edycji źródeł do dziejów Lubelszczyzny powstałych do końca XVIII stulecia. Serię tę wydaje Archiwum Państwowe w Lublinie. Najnowszy tom zawiera akta wytworzone w latach 1572 – 1668 przez sejmik ziemi chełmskiej w opracowaniu prof. dr. hab. Henryka Gmiterka, dr. Wiesława Bondyry i dr. Jerzego Ternesa, pracowników Instytutu Historii UMCS. Jest to pierwsze w serii wydawnictwo prezentujące dokumentację sejmików szlacheckich, która dostarcza bogatych i różnorodnych informacji z zakresu życia politycznego i gospodarczego, spraw społecznych i kulturalnych, stosunków wyznaniowych i obyczajowych z okresu Rzeczypospolitej szlacheckiej. Publikacja ukazała się w rocznice 95-lecia Archiwum Państwowego w Lublinie i 70-lecia Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Akta sejmikowe stanową jedno z najważniejszych źródeł poznania realiów panujących w okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej. Uchwały sejmików szlacheckich odnosiły się do wszystkich sfer życia publicznego oraz wszystkich grup społecznych. Sejmik chełmski nie był zapewne wiodącą tego typu instytucją, posiadał jednak szczególny charakter ze względu na położenie ziemi chełmskiej na pograniczu pomiędzy Małopolską a dzielnicami litewsko-ruskimi. Był to obszar, na którym krzyżowały się różne elementy etniczne, religijne i kulturowe, wpływające na organizację i działalność sejmiku oraz na mentalność, poglądy i kulturę polityczną miejscowej szlachty. W prezentowanej edycji znalazły się informacje o 212 zgromadzeniach szlachty chełmskiej, podczas których układano uchwały i instrukcje poselskie. Publikacja zawiera również zachowaną korespondencję sejmikową i inne materiały odnoszące się do sejmiku ziemi chełmskiej. Najwięcej dokumentów odnosi się do sejmików związanych z sejmem (przedsejmowe, relacyjne), interesujące są również materiały związane z sejmikami deputackimi, elekcyjnymi, zjazdami rokoszowymi, okazowaniami i popisami pospolitego ruszenia.

Józef Siwiński „Wracać do was i klepać biedę nie myślę…” Listy z Syberii 1873-1879, oprac. E. Niebielski, Lublin 2013, ss. 227, (Źródła Lubelskie T. I, red. P. Dymmel), ISBN 978-83-926895-3-9,
ISBN 978-83-62421-67-1; cena: 43 40 zł

Archiwum Państwowe w Lublinie powiększyło swój wydawniczy dorobek o  nową książkę: Józef Siwiński „Wracać do was i klepać biedę nie myślę…” Listy z Syberii 1873-1879. Publikacja ukazała się w ramach nowej serii zatytułowanej Źródła Lubelskie, która w zamierzeniu redakcji ma zawierać źródła historyczne dotyczące dziejów Lubelszczyzny z XIX i XX stulecia. Pierwszy tom serii został wydany z okazji obchodów 150 Rocznicy powstania styczniowego, którego uczestnikiem był również kilkunastoletni Józef Siwiński.

Książka składa się z trzech części. Pierwsza, o charakterze monograficznym zawiera historię rodziny Siwińskich na Lubelszczyźnie oraz losy braci Jana i Józefa, którzy znaleźli się w Rosji po upadku powstania styczniowego. Drugą część tworzy edycja listów Józefa pisanych do rodzeństwa w Polsce – sióstr, zwłaszcza ukochanej Eugenii, oraz brata Edwarda. Edycja zawiera ok. 60 listów pochodzących z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie i zbiorów prywatnych. W trzeciej części, o charakterze aneksowym, zostały zamieszczone odpisy metryk urodzeń, zaślubin i zgonów Siwińskich z parafii Nielisz, Lublin i Krasnystaw, a także spis rzeczy zabranych przez Józefa Siwińskiego wyjeżdżającego na Syberię w 1873 roku. Dopełnienie stanowi kilka współczesnych listów żyjących potomków rodziny Siwińskich, obrazujących ich wiedzę oraz rozważania o losach XIX- wiecznych przodków.

Dokumenty powstania styczniowego. Wydarzenia-ludzie-tradycja, red. P. Dymmel, R. Hordyjewski, Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2013, ss. 96, ISBN 836242166-5, ISBN 839268955-0; cena: 50 40 zł

Z okazji obchodów 150-tej rocznicy powstania styczniowego Archiwum Państwowe w Lublinie wydało publikację pt: „Dokumenty powstania styczniowego. Wydarzenia-ludzie-tradycja”. Stanowi ona pokłosie wystawy prezentowanej w tym roku w murach lubelskiego archiwum i ma formę albumową. Autorami tekstów są pracownicy archiwum.

Niniejsza publikacja oparta jest wyłącznie o materiały przechowywane w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. Jednakże nie ogranicza się jedynie do działań powstańczych, lecz obejmuje szeroki zakres czasowy od lat 60 XIX wieku, aż do obchodów setnej rocznicy zrywu w 1963 roku. Ukazuje więc szeroki kontekst omawiając wydarzenia poprzedzające wybuch powstania, związane z jego przebiegiem i konsekwencjami, a także pamięcią i tradycją.

Dobór materiałów zawartych w publikacji jest kontynuacją idei podjętej przy projektowaniu wystawy. Celem było stworzenie niepowtarzalnej opowieści podejmującej różne aspekty i wątki powstania. Składający się z siedmiu części album rozpoczyna się od zarysowania sytuacji przed jego wybuchem. W kolejnych rozdziałach zaprezentowany został przebieg zrywu, wzbogacony o przedstawienie sylwetek i przeżyć poszczególnych osób biorących udział w powstaniu, nastroje społeczne, zachowania ludności cywilnej i okrucieństwo wojny. Ostatnie rozdziały poświęcone zostały represjom popowstaniowym, losom powstańców, a także pamięci i tradycji zrywu styczniowego. Zamieszczone w publikacji teksty zostały opatrzone bogatym materiałem wizualnym zawierającym komentarze historyczne.

Lublin po bombardowaniu 9 września 1939 roku. Album fotografii, oprac. P. Dymmel i T. Rodziewicz,  Archiwum Państwowe w Lublinie, Lublin 2012, ss. 168 (Ikonoteka Lubelska t. II),
ISBN 978-83-926895-2-2, ISBN 978-83-62421-61-9;
cena: 49 zł

Archiwum Państwowe w Lublinie powiększyło swój wydawniczy dorobek o  nową książkę pt. Lublin po bombardowaniu 9 września 1939 roku. Album fotografii.  Jej autorami są Piotr Dymmel  i Tomasz Rodziewicz pracownicy lubelskiego archiwum. Wydawnictwo ma charakter albumowy, zawiera   100  czarno-białych zdjęć  wykonanych po niemieckim nalocie na Lublin 9 IX 1939 r. Fotografie, przedstawiające skutki bombardowania miasta,  zostały wykonane przez znanego lubelskiego fotografa Ludwika Hartwiga. Edycji zdjęć towarzyszy obszerny wstęp, w którym  zostały omówione m.in. zbiory fotografii przedstawiających zniszczenia Lublina po nalotach w 1939 r., ich autorstwo  i historyczne znaczenie.

Publikacja jest edycją albumu przechowywanego w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. Został on wykonany na potrzeby władz Lublina jeszcze w czasie II wojny światowej lub zaraz po jej zakończeniu. Zawiera najpełniejszy materiał fotograficzny dotyczący zniszczeń miasta w czasie niemieckich nalotów. Dotychczas tylko część zdjęć była publikowana, po raz pierwszy album ukazuje się w całości i w opracowaniu naukowym. Publikacja ukazała się w serii Ikonoteka Lubelska wydawanej przez lubelskie archiwum. Została dofinansowana ze środków Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.

Księgi wójtowsko-ławnicze miasta Lublina z XV wieku, oprac. G. Jawor, M. Kołacz-Chmiel, A. Sochacka, Lublin 2012, ss. 623 + ilustracje (Fontes Lublinenses T. IV), ISBN 978-83-926895-4-6; cena: 66 50 zł

IV tom serii Fontes Lublinenses zawiera księgi wójtowsko-ławnicze miasta Lublina z XV wieku zachowane w Archiwum Państwowym w Lublinie. Autorami edycji są historycy UMCS (Grzegorz Jawor, Małgorzata Kołacz-Chmiel, Anna Sochacka) i lubelskiego Archiwum (Piotr Dymmel). Wydane księgi miejskie Lublina należą do najstarszych obecnie znanych. Pochodzą z lat 1465-1475 i zawierają dokumentację sądu wójtowsko-ławniczego, głównego organu sądowniczego miasta.
Wydane księgi są najważniejszym źródłem do poznania przeszłości średniowiecznego Lublina, dzięki nim możemy wzbogacić naszą wiedzę o mieście, jego mieszkańcach, problemach wewnętrznych i kontaktach zewnętrznych. Znajdziemy w nich głównie zapisy dotyczące spraw majątkowych mieszczan lubelskich, a więc pożyczek, umów sprzedaży, zapisów testamentowych, poręczeń i inne. Znajdują się też wyroki spraw kryminalnych oraz informacje o corocznych wyborach ławników i wójta sądowego.

Partia komunistyczna w Polsce – struktury, ludzie, dokumentacja, red. D.  Magier, Lublin – Radzyń Podlaski 2012, ss. 656,
ISBN 978-83-62217-13-7,
cena: 40 zł (książka dostępna w księgarni Radzyńskiego Stowarzyszenia Inicjatyw Lokalnych)

„Partia komunistyczna w Polsce – struktury, ludzie, dokumentacja” to najnowsze wydawnictwo Archiwum Państwowego w Lublinie, stanowiące pracę zbiorową ponad trzydziestu autorów, dotyczącą różnych aspektów historii partii komunistycznej w Polsce w latach 1918-1990, czyli funkcjonujących w tym czasie struktur: Komunistycznej Partii Robotniczej Polski, Komunistycznej Partii Polski, Polskiej Partii Robotniczej oraz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Książka jest plonem konferencji naukowej zorganizowanej w 2011 r. przez Oddział Archiwum Państwowego w Radzyniu Podlaskim, jej redaktorem naukowym jest Dariusz Magier.
Podobnie jak konferencja, wydawnictwo stało się płaszczyzną prezentacji dotychczasowych wyników badań i wymiany doświadczeń poznawczych nad dziejami i rolą partii komunistycznych w Polsce. W badania te zaangażowane jest liczne grono badaczy reprezentujących różne ośrodki i środowiska naukowe. Wśród nich ważne miejsce zajmują archiwiści, którzy już od dwóch dziesięcioleci mają naturalny kontakt z aktami partyjnymi, szczególnie poznawczo efektywny i twórczy, gdy ma związek z ich opracowaniem. Dlatego też publikacja – poza analizą poszczególnych struktur partii oraz zasad funkcjonowania jej aparatu – pozwala także lepiej poznać kancelarię i archiwa partii, która stworzyła na ziemiach polskich państwo totalitarne i skutecznie nim kierowała przez niemal pół wieku.
Prace w niej zawarte stanowią swego rodzaju informator niezbędny do poznania specyfiki źródłowej olbrzymiej pozostałości aktowej po „przewodniej sile narodu” i prowadzenia w niej skutecznych poszukiwań źródłowych.

Brak w sprzedaży

Marek Konstankiewicz, Kancelaria starostw województwa lubelskiego w latach 1919-1939, Lublin 2011, ss. 290, ISBN 978-83-227-3268-7,
cena: –

Książka przedstawia funkcjonowanie kancelarii starostw powiatowych województwa lubelskiego na tle ówcześnie obowiązujących przepisów prawa. Monografia omawia ustrój administracji szczebla powiatowego w województwie lubelskim, kierowanie administracją, organizację kancelarii i rolę kancelarii w toku urzędowania. Powstała w oparciu o materiały źródłowe przechowywane w archiwach państwowych.

Elżbieta Błotnicka-Mazur, Projekty architektoniczne Bohdana Kelles-Krauzego w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie i innych zbiorach archiwalnych, red. P. Dymmel, Lublin 2011, (Ikonoteka Lubelska T. I); ISBN 978-83-926895-8-4; cena: twarda oprawa – 61 zł, miękka oprawa – 47 40 zł

„Projekty architektoniczne Bohdana Kelles-Krauzego w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie i innych zbiorach archiwalnych” autorstwa Elżbiety Błotnickiej-Mazur to najnowsza publikacja Archiwum Państwowego w Lublinie. Zawiera publikację 76 projektów znanego polskiego architekta Bohdana Kelles-Krauzego, od 1921 r. aż do śmierci w 1945 r. był na stałe związany z Lublinem. Początkowo pełnił funkcję architekta powiatowego, a później kierownika oddziału architektoniczno-budowlanego Okręgowej Dyrekcji Robót Publicznych. Twórczość architektoniczna Kelles-Krauzego jest niezwykle bogata i zróżnicowana przedmiotowo. Spod jego ręki wyszły projekty gmachów użyteczności publicznej, szkół, kościołów, domów mieszkalnych i budynków gospodarczych. Przeważająca większość tych prac jest zachowana w Archiwum Państwowym w Lublinie, one też zebrane razem i uzupełnione kilkoma projektami pochodzącymi z innych zbiorów, stały się podstawą tej edycji.
Bogatemu materiałowi ilustracyjnemu towarzyszy tekst autorki, która wprowadza czytelnika w historię poszczególnych zabytków oraz tajemnice jego architektonicznego kształtu. Dzięki temu przewodnikowi mamy okazję razem z autorką odbyć ciekawą wędrówkę po budowlach, które stanowią dziś cenne dziedzictwo kulturalne w krajobrazie architektonicznym Lublina i województwa lubelskiego. A dla osób pragnących oddać się bardziej samodzielnym studiom niezwykle pomocne będą informacje źródłowe, konserwatorskie i bibliograficzne dodane do każdego obiektu.
Praca jest pierwszym tomem zapoczątkowanej w Archiwum Państwowym w Lublinie serii wydawniczej pt. Ikonoteka Lubelska.

Brak w sprzedaży

Dariusz Magier, Antoni Rogalski, Skorowidz do akt Jana Sariusza Mnińskiego notariusza powiatu radzyńskiego (1812-1815), Radzyń Podlaski-Siedlce 2011, ss. 130, il., ISBN 978-83-62217-06-9, cena: –

Projekt wydawniczy Archiwum Państwowego w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim oraz Archiwum Państwowego w Siedlcach. Książka składa się ze wstępu, w którym omówiono prowincjonalną kancelarię oraz archiwum notarialne funkcjonujące w czasach napoleońskich, skorowidza akt oraz aneksu zawierające fotografie aktów notarialnych.

Brak sprzedaży w APL
Zabić śmiechem! Satyra antysolidarnościowa 1980-1981 (katalog prezentacji multimedialnej, oprac. D. Magier, Radzyń Podlaski 2011, ss. 77, ISBN 978-83-62217-10-6; cena: 10 zł (książka dostępna w księgarni Radzyńskiego Stowarzyszenia Inicjatyw Lokalnych)

Katalog zawiera blisko setkę rysunków satyrycznych rozprowadzanych przez struktury partii komunistycznej w latach 1980-1981, których celem było ośmieszenie i zniechęcenie społeczeństwa do działań opozycyjnych. Rysunki stanowią materiały archiwalne przechowywane w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie i Radzyniu Podlaskim.
Ze wstępu:
„(…) Nie mniej istotna była rola rysunku satyrycznego w okresie rządów komunistów w Polsce, którzy, z jednej strony transmitowali propagandę do mas, co umożliwiało przyswajanie straszliwie siermiężnego i nudnego przekazu partyjnego, z drugiej jednak można wysunąć tezę, że w ogóle ułatwiał przetrwanie czasów Bieruta, Gomułki czy Jaruzelskiego. W PRL rysunek satyryczny był sztuką aluzji i prawdziwym polem rywalizacji karykaturzystów z wszechwładną cenzurą, ale jednocześnie stanowił też potężny oręż propagandowy, po który chętnie sięgano, zwłaszcza w okresach przesileń politycznych. Komuniści narzucili podległym sobie twórcom rysunku satyrycznego swoistą konwencję, która ukształtowała się jeszcze w okresie stalinizmu. Był to określony kod symboli i znaków, którymi posługiwano się właściwie do końca PRL. Karykatura miała być ideologiczną bronią, która nie tylko reaguje na polityczne posunięcia przeciwnika politycznego, ale też demaskuje jego cele, co oznacza, że nie tyle powinna wzbudzać śmiech, ale wręcz gniew i nienawiść do wroga. (…) Prezentowane w niniejszym wydawnictwie przykłady rysunku satyrycznego to przejaw wielotorowości propagandy władz komunistycznych. Termin „satyra antysolidarnościowa” użyty w tytule katalogu ma charakter tyleż upraszczający zagadnienie, co zawężający problematykę, gdyż materiały archiwalne prezentowane w nim obejmują satyryczne rysunki ośmieszające nie tylko „Solidarność”, ale ogół ówczesnej opozycji: Komitet Samoobrony Społecznej KOR, Konfederację Polski Niepodległej, Niezależne Zrzeszenie Studentów. (…)”

Brak w sprzedaży

Podaruj nam swoją historię. Dary w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. Przewodnik po wystawie zorganizowanej w Archiwum Państwowym w Lublinie. Lublin, 2010-2011, oprac. E. Wierzbicka, Lublin 2010, ss. 78, il., ISBN 978-83-926895-1-5, cena: –

Publikacja towarzyszy wystawie prezentującej wybrane archiwalia przekazane przez osoby prywatne oraz instytucje do Archiwum Państwowe w Lublinie w latach 1929-2009. Książka zawiera krótkie informacje o darczyńcach oraz o przekazanych przez nich obiektach i, o ile to możliwe, podaje informacje o osobach czy organizacjach, z którymi wiążą się te materiały.

Księga sądowa miasta Kamionki w Ziemi Lubelskiej 1481-1559, oprac. A Sochacka, G. Jawor, Lublin 2009, ss. 331, (Fontes Lublinenses T. II), [3], il. ISBN 978-83-227-2924-3; cena: 60 50 zł

Drugi tom serii edycji źródłowej Fontes Lublinenses prezentuje treść typową dla ksiąg miejskich z przełomu XV i XVI wieku. Wśród opublikowanych 444 zapisek dominują sprawy, które dotyczą obrotu nieruchomościami i pożyczkami. Dość licznie reprezentowane są sprawy majątkowe mieszczan i podmieszczan z Siedlisk. Pojedyncze zapiski odnotowują sprawy związane z urządzaniem miasta oraz sprawy typowo kryminalne, w tym obyczajowe. Łaciński tekst zapisek poprzedza streszczenie w języku polskim, publikację uzupełniają indeksy osób i nazw miejscowych oraz słów polskich.

Księga sądowa podlubelskiej wsi Konopnicy 1521-1555, oprac. G. Jawor, M. Kołacz-Chmiel, Lublin 2009, ss. 145, (Fontes Lublinenses T. III), [2], il., ISBN 978-83-227-3036-2; cena: 37 30 zł

Edytowana księga przechowywana w Archiwum Państwowym w Lublinie odzwierciedla funkcjonowanie sądu chłopskiego i pełniącego wobec niego rolę sądu dominialnego (dworskiego) gremium w postaci rady miejskiej, w pierwszej połowie XVI w.  Oryginalne zapisy zostały zaopatrzone w streszczenie w języku polskim. Uzupełnieniem edycji są: indeks osób i nazw miejscowych oraz indeks słów polskich dość często występujących w źródle.

Piotr Dymmel, Zofia Jakóbczak, Bibliografia publikacji pracowników Archiwum Państwowego w Lublinie 1918-2008, Lublin 2008, ss. 205, [3], 21 ilustr., ISBN 978-83-926895-0-8; cena: 45 zł

Ze wstępu “W 2008 r. przypada jubileusz 90-lecia Archiwum Państwowego w Lublinie. Wśród wielu inicjatyw… zrodził się także pomysł przygotowania i wydania drukiem bibliografii publikacji pracowników Archiwum, obejmującej cały dotychczasowy okres jego istnienia. …”

Brak w sprzedaży

Plany i widoki Lublina XVII-XXI wiek, red. P. Dymmel, M. Harasimiuk, D. Kociuba, Lublin 2007, ss. 170, [2], [31] k. tabl. złoż., il., mapy, plany, ISBN 83-14900-0-9

W 690. rocznicę nadania Lublinowi praw miejskich ukazała się unikalna publikacja “Plany i widoki Lublina XVII-XXI wiek”. Wydawnictwo składa się z teki zawierającej 31 planów i widoków dawnego Lublina ukazujących rozwój miasta na przestrzeni 400 lat oraz niniejszej książki.
Zamieszczone w publikacji eseje profesorów H. Gmiterka, W. Śladkowskiego i T. Radzika poświęcone są Lublinowi i jego mieszkańcom w okresie od “potopu” szwedzkiego po lata dwudziestolecia międzywojennego. Czytelnicy dowiedzą się z nich m.in., jak wyglądało życie kulturalne miasta, które restauracje miały największe wzięcie, dlaczego w XIX w. Lublin przeżył skok cywilizacyjny.
W książce znajdziemy także publikacje współautorów teki poświęcone planom i widokom Lublina w zbiorach archiwalnych, bibliotecznych i muzealnych, a także ich charakterystyce kartograficznej oraz opracowanie dr D. Kociuby nt. rozwoju Lublina w świetle materiałów kartograficznych i ikonograficznych.

Brak w sprzedaży

Archiwa skarbnicą pamięci i informacji. Przewodnik po wystawie zorganizowanej w Archiwum Państwowym w Lublinie wrzesień – grudzień 2006, red. P. Dymmel, E. Wierzbicka, Lublin 2006,  ss. 62, [2], [XVI] k. tabl., il.

Archiwalia prezentowane na wystawie zorganizowanej w ramach imprez towarzyszących Lubelskiemu Festiwalowi Nauki, który odbył się w 2006 r. dają pewien obraz najważniejszych grup materiałów przechowywanych w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie liczącego ponad 1,2 mln jednostek aktowych.
W publikacji wydzielono siedem grup wytwórców dokumentacji (,,organy władzy i administracji”, ,,instytucje gospodarcze i finansowe”, ,,wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania, notariaty”, ,,placówki edukacji, nauki i kultury, ochrony zdrowia i opieki społecznej”, ,,kościoły i instytucje wyznaniowe”, ,,partie polityczne, organizacje społeczne i kombatanckie, związki zawodowe” oraz ,,archiwalia prywatne osób, rodów i dóbr”), przy każdej podano ogólną charakterystykę spuścizny aktowej oraz wymieniono i opisano prezentowane na wystawie eksponaty.
Zawarte w przewodniku informacje umożliwiają zapoznanie się z wystawą także tym osobom, które nie mogły jej zwiedzić.

Brak w sprzedaży

13 XII 1981. Wiedza historyczna i świadomość społeczna po 25 latach od wprowadzenia stanu wojennego, red. D. Magier, Radzyń Podlaski 2006, ss. 127, ISBN 83-921446-9-4, ISBN 83-919810-1-0-

Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Archiwum Państwowe w Lublinie i Radzyńskie Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych 8 grudnia 2006 r. w Radzyniu Podlaskim.

Rejestr dochodów i wydatków kancelarii grodzkiej lubelskiej z lat 1689-1691, oprac. R. Jop, Warszawa 2006, ss. 181, ilustr.,
ISBN 83-89115-69-7; cena: 33 30 zł

Publikowana księga rachunków kancelarii grodzkiej lubelskiej z lat 1689-1691 znajdująca się w zasobach Archiwum Państwowego w Lublinie, daje wyjątkową okazję do zapoznania się z ówczesną gospodarką finansową.

Brak w sprzedaży

Studia Archiwalne, t. 2,
red. P. Dymmel, Lublin 2006, ss. 320, ISBN 83-227-2565-5, cena: –

Wydawnictwo seryjne Archiwum Państwowego w Lublinie poświęcone zagadnieniom archiwalnym o postaci typowej dla czasopism z wyszczególnionymi rozdziałami: “Rozprawy i studia”, “Materiały i źródła”, “Przeglądy, dyskusje, propozycje”, “Recenzje”, “Kronika”.

Studia Archiwalne, t. 1,
red. P. Dymmel, Lublin 2004, ss. 274, ISBN 83-227-2565-5; cena: 30 zł

W publikacji zamieszczono m.in. artykuły: Książki o tematyce społeczno-politycznej i historycznej w księgozbiorach mieszczan lubelskich z lat 1591-1678, Wspomnienia i relacje w zasobie byłego Archiwum KW PZPR w Lublinie.

Brak w sprzedaży

Wschodni Rocznik Humanistyczny, red. D. Magier, t. 1, Radzyń Podlaski 2004, ss. 483, 9 ilustr., ISSN 1731-982X

Czasopismo przekształcone z “Radzyńskiego Rocznika Humanistycznego”, wydawane przez Oddział w Radzyniu Podlaskim AP w Lublinie oraz Radzyńskie Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych Instytut Badawczy “Libra”. W tomie zamieszczono m.in. artykuły dotyczące historii Radzynia i okolic, działalności Deputacji Komisji Porządkowej Ziemi Liwskiej w 1794 r., polemikę z “Traktatem teologicznym” Czesława Miłosza, opublikowano dokument z 1521 r. dla cerkwi w Opolu koło Włodawy oraz dokumenty dotyczące unickich beneficjów parafialnych. Artykuły oraz materiały posiadają streszczenia w językach rosyjskim i angielskim.

Brak w sprzedaży

Archiwum Państwowe w Lublinie. Dzieje i zasób. Zbiór artykułów przygotowanych na jubileusz 85-lecia, oprac. zbiorcze, Warszawa 2003, ss. 196, 16 nlb., ilustr., ISBN 83-89115-29-8

Publikacja zawiera zbiór artykułów poświęconych dziejom AP w Lublinie oraz zgromadzonym w jego zasobie materiałom archiwalnym.

Chełmski Konsystorz Greckokatolicki [1525] 1696-1875 [1905]. Inwentarz analityczny archiwum, oprac. M. Trojanowska, Warszawa 2003, ss. 589, 1 nlb., ISBN 83-89115-33-6; cena: 40 zł

Z chwilą podpisania przez część biskupów prawosławnych w Brześciu nad Bugiem w 1596 r. aktu unii z Kościołem rzymskokatolickim rozpoczął się proces tworzenia diecezji chełmskiej obrządku greckokatolickiego, na terenach województw: ruskiego, bełskiego, wołyńskiego i lubelskiego i była jedną z najmniejszych w unickiej metropolii kijowskiej. Utrzymała się do 1875 r., kiedy to władze rosyjskie zdecydowały o zlikwidowaniu aktu unii. Inwentarz zawiera m.in. akta biskupów, konsystorzy, kapituł, dekanatów, parafii, duchowieństwa świeckiego i zakonnego, wizytacji, inwentarze, dotyczące kultu.

Brak w sprzedaży

Archiwum Państwowe w Chełmie 1952-2002, red. P. Dymmel,
Lublin – Chełm 2002, ss. 122, ilustr. ISBN 83-913961-2-6, cena: –

Publikacja zawiera materiały sesji jubileuszowej zorganizowanej z okazji 50-lecia oddziału chełmskiego Archiwum Państwowego w Lublinie w maju 2002 r. Zamieszczone materiały poświęcone zostały takim zagadnieniom jak: miejsce archiwum we współczesnym społeczeństwie, znaczenie źródeł archiwalnych dla badania i ochrony dóbr kultury, dzieje i zasób oddziału chełmskiego Archiwum Państwowego w Lublinie, wykorzystywanie zasobu archiwum chełmskiego do badań regionalnych. Publikację uzupełnia spis zespołów oddziału chełmskiego Archiwum Państwowego w Lublinie.

Brak w sprzedaży
Radzyński Rocznik Humanistyczny, t. 2, red. D. Magier, Radzyń Podlaski 2002, ss. 247, ISSN 1643-4374
W tomie zamieszczono m.in. artykuły dotyczące: dziejów parafii unickiej w Przegalinach; komitetów obywatelskich na Lubelszczyźnie i Podlasiu w latach 1914-1950; czasopism regionalnych. Wśród materiałów źródłowych wydano m.in. Regulamin powinności włościan dóbr Kąkolewnica oraz zestaw źródeł dotyczących piechoty wybranieckiej w ziemi łukowskiej.

Brak w sprzedaży

Radzyński Rocznik Humanistyczny, t. 1, red. D. Magier, Radzyń Podlaski 2001, ss. 236, ISSN 1643-4374

Periodyk wydawany przez AP w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim oraz Fundację Ochrony Zespołu Pałacowo-Parkowego w Radzyniu Podlaskim. Tom 1 obejmuje teksty dotyczące sądów rugowych w Czemiernikach w XVII w.

Katalog dokumentów Archiwum Państwowego w Lublinie, cz.2, Katalog dokumentów różnej proweniencji miast, wsi, cechów, parafii, klasztorów i osób prywatnych 1397-1794, oprac. M. Trojanowska, Lublin 1998, ss. 198, ISBN 83-86643-27-7; cena: 7 zł

Wydawnictwo jest kontynuacją części pierwszej Katalogu dokumentów miasta Lublina 1317-1792 wydanego w 1996 roku.
Katalog obejmuje opisy i streszczenia dokumentów różnych wystawców przechowywanych w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. Znajdują się tutaj dokumenty wydzielone w osobny Zbiór dokumentów różnej proweniencji oraz dokumenty stanowiące części składowe zespołów akt miast i cechów oraz parafii i klasztorów rzymsko- i greckokatolickich (poza Lublinem), ponadto obejmuje oryginały dokumentów występujące w Zbiorze akt po Muzeum Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Zbiorze akt po Stowarzyszeniu „Muzeum Lubelskie”, w zespołach archiwów podworskich i w aktach Konsystorza Greckokatolickiego w Chełmie.

Brak w sprzedaży

Archiwum Państwowe w Lublinie i jego oddziały w Chełmie, Kraśniku i Radzyniu Podlaskim. Przewodnik po zasobie archiwalnym, red. F. Cieślak, M. Trojanowska, t. 1, Lublin 1997, ss. 735, il., 2 fot., mapy, ISBN 83-86643-01-3

Przewodnik obejmuje opisy zespołów archiwalnych wytworzonych do 1945 r., chociaż w niektórych przypadkach cezura chronologiczna nie jest ściśle zachowana. Odstępstwo od reguły dotyczy spuścizny aktowej instytucji funkcjonujących przed 1945 r. oraz powstałych po 1944 r., ale organizacyjnie i kompetencyjnie należące do okresu poprzedniego. Zasięg terytorialny Przewodnika obejmuje obszar właściwości APL z uwzględnieniem zmian dokonujących się w ciągu dziejów w podziałach administracyjnych tej części kraju, ilustrują to załączone mapki, jak też zarys dziejów archiwum i jego zasobu.
Pracę wzbogacają obszerna bibliografia oraz indeks osobowy, geograficzny, nazw urzędów, instytucji i zespołów archiwalnych.

Brak w sprzedaży

Przywileje królewskie miasta Lublina XIV-XVIII w. w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie. Katalog wystawy, oprac. J. Kliszewska, Lublin 1997, ss. 23, faks.

Pierwszy zeszyt serii wydawniczej Lublin pamięc i pamiątki zawiera materiały z wystawy zorganizowanej z okazji 680-lecia lokacji Lublina. Prezentuje i omawia najcenniejsze dokumenty z zasobu Archiwum – przywilej lokacyjny miasta Lublina z 15 sierpnia 1317 r., przywileje ustrojowe, gospodarcze i cechowe.

Inwentarz Archiwum Miasta Lublina 1465-1810, oprac. M. Trojanowska, Lublin 1996, ss. 125, ISBN 83-86643-36-6; cena: 6zł

Wydawnictwo zawiera inwentarze zespołów ksiąg powiązanych w przeszłości wspólnym miejscem przechowywania; po I wojnie światowej znalazły się w Archiwum w Lublinie.

Katalog dokumentów Archiwum Państwowego w Lublinie, cz. 1, Katalog dokumentów miasta Lublina, jego jurydyk, cechów, kościołów i klasztorów 1317-1792, oprac. M. Trojanowska, Lublin 1996, ss. 214, ISBN 83-86643-41-2; cena: 8 zł

Katalog rejestruje dokumenty chronologicznie podane w języku polskim, niezależnie od ich przynależności zespołowej. Pracę uzupełnia wspólny indeks osób i miejscowości.

Brak w sprzedaży

Informator – spis zespołów. Stan na dzień 30 czerwca 1991, oprac. W. Podniesińska, S. Janicki, J. Kus, Lublin 1992, ss. 139

Zaktualizowana wersja Informatora – spisu zespołów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie i jego Oddziałach w Chełmie, Kraśniku i Radzyniu Podlaskim według stanu na dzień 30 czerwca 1991 r.

Brak w sprzedaży

Problemy historii i archiwistyki. [Materiały z sesji naukowej w Lublinie odbytej w dniu 18 maja 1978 roku], red. T. Mencel, Lublin 1986, ss. 302, ISBN 83-227-0075-X

Publikacja zawiera artykuły i referaty wygłoszone na sesji naukowej zorganizowanej w 1978 roku wspólnie z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie z okazji 60-lecia Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Lublinie. Zamieszczono w niej szkice i drobne studia historyczne związane głównie z Lublinem i Lubelszczyzną oraz studia z zakresu archiwistyki i archiwoznawstwa, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów lubelskich. Historii Archiwum poświęcony jest artykuł pt. “60 lat działalności Archiwum Państwowego w Lublinie” napisany przez wieloletniego dyrektora WAPL mgr Franciszka Cieślaka. Autorami zamieszczonych prac są archiwiści i historycy lubelscy oraz z Warszawy, Kielc, Olsztyna, Poznania i Koszalina.

Brak w sprzedaży

Informator – spis zespołów,  red. F. Cieślak, Lublin 1973, ss. 108

Informator zawiera podany w formie tabelarycznej spis zespołów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie i placówkach bezpośrednio jemu podległych: Powiatowych Archiwów Państwowych w Chełmie, Kraśniku, Łukowie, Radzyniu Podlaskim i Zamościu z uwzględnieniem dat skrajnych,  liczby jednostek i rodzaju pomocy ewidencyjnych. Zestawienie poprzedzają wstęp, krótki zarys dziejów Archiwum, ogólna charakterystyka zasobu oraz podstawowe informacje dla użytkowników Archiwum. Całość uzupełnia wykaz ważniejszych publikacji o Archiwum i jego zasobie.

Brak w sprzedaży

Przewodnik po zespole akt Kancelarii Gubernatora Lubelskiego z lat 1866-1917, oprac. J. Tomczyk, Warszawa – Łódź 1966,  ss. XXXI, 123

Pozostałość aktowa  Kancelarii Gubernatora Lubelskiego stanowiąca  jeden z większych i cenniejszych zespołów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie liczy ok. 14 tys. j.a. Akta zostały uporządkowane według systemu kancelarii rosyjskiej, kolejno rocznikami, a w ich obrębie liczbami. W przewodniku zastosowano układ rzeczowy  poprzez wyodrębnienie trzech działów: „sprawy dotyczące władz i urzędów centralnych”, „gubernator, władze i urzędy w guberni” oraz „stosunki gospodarcze, społeczno-polityczne”. Dotarcie  do określonych zagadnień ułatwia kolejne wyodrębnienie haseł znacznie węższych od poprzednich. W publikacji omówiono dzieje urzędu oraz podano informacje przybliżające dzieje i zawartość zespołu